5ـی کانوونی یەکەم/دیسەمبەر(گوڵان میدیا)- سەرۆكی ئەمەریكا (باراك ئۆباما) هۆشداری توندی دایە سەرۆكی سووریا (بەشار ئەسەد) لە ئەگەری بەكارهێنانی چەكی كیمیایی دژ بە خەڵكی وڵاتەكەی یان سەربازانی جیابووەوە.

ناوبراو لە میانەی پێشكەشكردنی گوتەیەكدا ڕایگەیاند:\"ئەمرۆ، دەمەوێت زۆر بە ڕوونی بە (ئەسەد) و بەرپرسانی دیكەی سووریا ڕابگەیەنم، كە جیهان سەیری بارودۆخی ئەو وڵاتە دەكات.

بەكارهێنانی چەكی كیمیایی بە هیچ شێوەیەك شیاوی قەبووڵكردن نییە\"".

سەرۆكی ئەمەریكا لە بەشێكی دیكەی گوتەكانیدا ڕایگەیاند، ئەگەر (بەشار ئەسەد) ئەو هەڵە ستراتیژیە بكات، ئەوا بەرپرس دەبێت.

وەزیری دەرەوەی ئەمەریكاش (هیلاری كلینتۆن) ڕایگەیاند، ئەگەر سووریا پەنا بۆ بەكارهێنانی چەكی كیمیایی ببات، ئەوا \""واشنتۆن\"" بێ هەڵوێست نابێت و توندترین كاردانەوەی دەبێت.

هەوڵەكان بۆ بەكارهێنانی چەكی كیمیایی
ئەم لێدوانە توندەی (باراك ئۆباما) پاش ئەوە هات دەزگای هەواڵگریی ئەمەریكا بڵاویكردەوە كە چالاكییەكان لە بنكەكانی تایبەت بە هەڵگرتنی چەكی كیمیایی لە سووریا دەستیان پێكردووەتەوە.

بەرپرسێكی باڵای ئەمەریكی بە ئاژانسی هەواڵی \""فرانس پرێس\""ـی ڕاگەیاند، كە سووریا دەستی بە تێكەڵكردنی چەند ماددەیەكی كیمیایی كردووە بۆ مەبەستی دروستكردنی گازی \""خەردەل\"" بۆ ئەوەی دژ بە سەربازانی جیابووەوە بەكاری بهێنێت.

كەناڵی \""سی ئێن ئێن\""ـی ئەمەریكیش بڵاوی كردەوە، كە سوپای سووریا پلانی ئەوەی هەیە بەشێوەیەكی سنوردار لە بۆردومانەكانیدا سوود لە چەكی كیمیایی وەربگرێت، بە تایبەتی لەم كاتەی ئێستادا كە سەربازانی جیابووەوە بەرەو دیمەشق پێشڕەوی دەكەن.

ئۆپۆزسیۆن لە بەهێزبووندایە
هاوكات ئەمینداری گشتیی كۆمكاری عەرەبی (نەبیل عەرەبی) گوتی، ڕۆژ لە دوای ڕۆژ ئۆپۆزسیۆنی سووریا بەهێزتر دەبێت و هەربۆیەیش دەكرێت لە هەر كاتێكدا كۆتایی بە دەسەڵاتی (ئەسەد) بێت.

لە لایەكی دیكەوەش ڕێكخراوی نەتەوەیەكگرتووەكان تەواوی چالاكییەكانی خۆی لە ناو سووریادا ڕاگرت و ستافەكەیشی لەو وڵاتە كشاندەوە. ڕێكخراوی یەكیەتیی ئەورووپایش چالاكییەكانی لەو وڵاتە كەم كردەوە.

رۆژنامەی \""دەیلی تەلەگراف\""ـی بەریتانییش بڵاوی كردەوە، كە سوپای ئەمەریكا لە ئامادەكاریدایە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی هەر حاڵەتێكی كۆنترۆڵنەكراو لە ناو سووریادا.

رۆژنامەكە باس لەوە دەكات، كە نزیكەی 150 سەربازی سوپای ئەمەریكا ماوەی چەند مانگێكە لە \""ئوردون\"" جێگیر كراون و هەر كاتێكیش ڕوون بووەوە، كە سوپای سووریا خەریكە كۆنترۆڵی چەكە كیماییەكەی لەدەست دەدات، ئەوا ئەو سەربازانەیش بێ هەڵوێست نابن و چەكە كیمیاییەكە كۆنترۆڵ دەكەن یان لەناوی دەبەن."