سۆشیال میدیا بەشی شەشەم دروستكردنی تاكێكی گریمانەیی

سۆشیال میدیا بەشی شەشەم دروستكردنی تاكێكی گریمانەیی

ئەگەر سەیری تێكڕای ئەو كاتانە بكەین كە تاك لەگەڵ جۆرەكانی سۆشیال میدیادا خەرجی دەكات، دەكرێت بڵێین: ژیانە لە ئۆنلاین، واتە ژیانێكی خەیاڵیی پەیوەندیكردنە لەگەڵ دەوروبەر و هاوڕێ خەیاڵییەكانی ئەو كەسە، شێوازەكانی كۆمینیكەیشن كە لە كۆمەڵگەی واقیعدا ئەنجامی دەدات، تەواو جیاوازە لەو كۆمینیكەیشنەی كە لە جیهانە ئۆنلاین و خەیاڵییەكەدا ئەنجامی دەدات، وەك (دەربڕین، شێوازی دانیشتن، زیادكردنی هاوڕێكان، تەنانەت لەو وێنەیەش كە هەڵیدەبژێرێت بۆ پڕۆفایلەكەی و ئەو وێنەیەش كە دەیەوێت لەناو تۆڕی كۆمەڵایەتیدا بۆ خۆی دروستی بكات.
جاران كۆمەڵگەی واقیع بریتی بوو لە ئەندامانی خێزان، كە یەكەم جار تاك پێی ئاشنا دەبوو، دواتر گەڕەكەكەی و هاوڕێكانی، دراوسێكانی تاكو هاوپیشە و هاوپۆلەكانی، كە ئەمانە بە خواستی خۆی، یان بە بوونی هاوبەشییەك لە نێوانیادا كە جوگرافی، فیكری، كۆمەڵایەتی، یان پیشەیی بێت، هەڵیدەبژاردن.
بەڵام ئەوەی لە ژیانە ئۆنلاینەكەیدا هەڵیدەبژێرێت، زۆر جار ئەم جۆرە لە پەیوەندی تێدەپەڕێنێت، بۆ نموونە: زۆربەی ئەو هاوڕێیانەی كە لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان هاوڕێمانن، رەنگە نە جوگرافی، نە رەگەزی، نە نەتەوەیی، نە هاوپیشە، نە هاوپۆلمان بن، رۆژانەش چەندین كاتژمێر كاتیان لەگەڵ دەبەینە سەر و گفتوگۆیان لەگەڵ دەكەین. ئەمە وادەكات مرۆڤ ئەو نۆرمە سرووشتییەی هەڵسوكەوت و رەفتاركردن لەگەڵ مرۆڤەكان و كۆمەڵگەكەی خۆی ون بكات و ئەو هەڵسوكەوتەی كە رۆژانە لەگەڵ هاوڕێكانی لە ژیانە ئۆنلاینەكەی دەیكات، دەبێتە رەفتاری واقیعی، بەتایبەتی ئەمە لە هەندێك رووەوە بەركەوتەی كولتووری دروست دەكات، چونكە سۆشیاڵ میدیا كە بە میدیای دیموكراسی ناسراوە، تەواوی ئازادیی رەهای تێدا دەستەبەرە، لە كۆمەڵگەیەكی نەریتیدا كە تاك لە رووی كولتووری و كۆمەڵایەتییەوە ئازاد نەبێت و خاوەن بیركردنەوە و رەفتارێكی تاكگەرایی نەبێت، لە ژیانە ئۆنلاینەكەی تەواو تاكگەرایە، ئەو كات لەنێوان ئەم دوو جۆرە هەڵسوكەوتەدا تووشی قەیران و قەلەقیی ناسنامە دەبێت .بۆ نموونە: ئافرەتێك كە لە ژیانە نەریتییەكەیدا هێشتا رێگەی پێ نەدراوە كە هاوڕێیەكی كوڕی هەبێت، بەڵام لە فەیسبوك، یان ئینستیگرام و.. هتد، سەدان هاوڕێی كوڕی هەیە و ئازادانە وتوێژیان لەگەڵ دەكات، ئەوكات كە ئەمە دەیهێنێتە كۆمەڵگە واقیعییەكەی، ئەوا تووشی بەركەوتەی كولتووری دەبێت، یان كاتێك تاكێك بە پۆستێك، یان بە پەیامێك هەزار هاوڕێی ئاگادار دەكاتەوە، یان پەیامەكەیان بۆ دەنێرێت، كە دێتە كۆمەڵگە واقیعییەكەی كە تاك تاك دەبێت گفتوگۆیان لەگەڵ بكات و گوێیان لێ بگرێت، ئەستەمە بۆی. هەر بۆیە پسپۆڕی بواری سایكۆلۆژیای میدیا (گراهام بیڵ) دەڵێت: «ئەم نەوەیە كە بە نەوەی تەكنۆلۆژیا و ئایپاد و ئایفۆن...هتد، ناسراوە، نەوەیەكی تووڕە و بەپەلەن، چونكە ئەو بە مامەڵەی كلیك فێربووە، بە كلیكێك چی دەوێت بە ئامرازەكەی دەستی دەیكات، بۆیە دەشیەوێت لە كۆمەڵگە واقیعییەكەیدا بە هەمان شێوە بە خێرایی وەڵامی بدەنەوە و خێرا پەیامەكەی بگەیەنێت، یان ئەگەر پێداویستییەكی هەبوو، خێرا بۆی دابین بكەن، كاتێك ئەمە بە خێرایی روونادات، خێرا تووڕە دەبێت.» لەلایەكی دیكەشەوە مامەڵە لەگەڵ ژیانی ئۆنلاین، مامەڵەیە لەگەڵ دەموچاوێك كە دیار نییە، بیستنی وشەیەكە كە چاوت لێی نییە و نازانیت چۆن لە زار دێتەدەرەوە، ئاساییە بە دانیشتنەوە، یان بە پاڵكەوتنەوە، یان بەهەر بارێكی جەستەتدا كەوتبیت، قسە بكەیت، گوێ بگریت، بنووسیت، كاتێك دێیتە كۆمەڵگە واقیعەییەكە سەیر دەكەیت شێوازی گفتوگۆ باری تایبەتی خۆی هەیە، بۆیە ئەو كەسانەی كە زۆربەی كاتەكانیان لە ژیانی ئۆنلاین و لەناو سۆسیاڵ میدیا بەسەر دەبەن، نازانن بە ریتمی كۆمەڵگە واقیعییەكە كۆمینیكەشن بكەن. ئەمە جگە لەوەی تا زۆرتر بچنە ناو كۆمەڵگەی سۆشیاڵ میدیاوە، زیاتر دابڕانیان لە كۆمەڵگە نەریتییەكە بۆ دروست دەبێت و نامۆ دەبنەوە بە ژیانی هاوڕێ و كەسە نزیكەكانی ژیانی واقیعییان، بۆیە دواجار تاكێك دێتە ناو كۆمەڵگە كە خەیاڵییە و بە خەیاڵ دەژی.

Top