xwêndineweyek bo bergî şeşemî barizanî û bzûtineweyi rizgarîxwazî kurd

 

kotayî sallî 2010 û destpêkî sallî 2011, sallêkî prr gorranikarî û rûdaw bû, hem leser astî wllatanî 'erebî û hemîş leser astî 'êraq û herêmî kurdistan.

leser astî wllatanî 'erebî, xellkî narrezayî le çend wllatêkî 'erebî destiyan be raperîn û xopîşandan krd. sereta xopîşanderan dawayi çaksazî û dabînikrdinî mafekaniyan dekrd, bellam dwatir xopîşandan û raperrînekan frawan bûn, rjêmekanî (tunis, mîsir, lîba) rûxêndran, em xopîşandanane rjêmî sûriyaşî grtewe, bellam legell eweyi beşêkî hêzekanî supayi sûriya kşanewe bo dewruberî dîmeşqî paytext û rjêmî esed bergrî krd û neyhêşit rjêmeke birrûxêt, bellam hunerî gewre bo ew pşitiywanîye gewreyeyi êran û rûsiya degerrêtewe, ke be hêzêkî gewre û be hemû amirazêkewe pşitgîrî rjêmî esediyan krd û rêgeyan le rûxanî rjêmeke grt.

em xopîşandan û raperrînane ke nawî lê nrabû «beharî 'erebî», le dwayi maweyekî kurt wêne rasteqînekeyi derkewt û, lebrî hengawhellgirtin û werçerxan berew dîmukrasî, çend rjêmêkî dîke cêgeyi rjême konekaniyan grtewe û, ewanîş neyantwanî le astî xwast û dawakarîyekanî xellkî xoyan bin, boye barudoxeke her le dewlletanî bakûrî efrîkawe ta tewawî rojhellat, corêk le naseqamgîrî drust bû, em naseqamgîrîyeş buwe zonêkî zor baş bo hellkşan û brewdan be hzirî tundutîjî û buwe zemîneyek bo dûbare zîndûbûneweyi rêkxirawî tîrorîstîyi elqa'îde û hawkat drustibûnî çendîn rêkxirawî tîrorîstîyi dîke lejêr nawî ciyawazda.

hawkat legell tundbûnî allozî û grjîyekan bo ser rjêmî beşar esedîş, hêz û grûpî mîlîşiyayî şî'eş be nawî parastinî şwêne pîrozekanî ehlî şî'e derkewtin û be nawî cîhadî şî'ewe rûyan le sûriya krd û, beşêkî zor le şî'ekanî pakstan û efẍanistan çekdar kran le sûriya, herweha ḧzbullllayi lubinanî û çendîn grûp û mîlîşiyayi şî'eş le 'êraqewe çûne sûriya bo bergrîkrdin le hêşitineweyi rjêmî esed.

em barudoxeyi sûriya buwe hokarî hellkşan û derkewtinî rewtî tundhajo le herdû mezihebî şî'e û sunineda û, arasteyi kêşekanî nêwan şî'e û sunineyi be şêweyekî tirsinak frawan krd û, lem nêwendeşda dewlletanî herêmî leser astî rojhellatî nawerrast û be nawî bergrîkrdin le îslam (sunine û şî'e) her wllatêk bo berjewendîyi xoyi desttêwerdanî tewawî krd û nfûzî xoyi lew wllatane billaw krdewe.

leser astî ḧkumetî 'êraqîş, dîsan le destpêkî sallî 2011, qonaẍêkî werçerxan bû le koyi proseyi siyasîyi 'êraqda, betaybetî ke le kotayiyekanî sallî 2010 kabîneyi duwemî ḧkumetekeyi nûrî malîkî maweyekî kurt bû mtmaneyi le perlemanî 'êraqî wergrtibû û, çawerrêyi eweyi lê dekra, em ḧkumete tewawî rêkkewtinî hewlêr cêbecê bikat, ke em rêkkewtine bew core rêkkewtinî leser krabû ke dû karî gewre encam bidat:

1. damezirandinî encumenêkî ballayi siyasî ke d.eyad 'elawî serokayetî bikat û, em encumene mîkanîzimêk bêt bo dabeşkrdinî desellatekan le nêwan serok wezîran û encumeneke, emeş wek vîtoyek bo rêgirtin le xirap bekarhênanî desellatekan lelayen serok wezîranewe û hengawhellgirtin berew dîktatoriyet.

2. dûbare bunyadinaneweyi dewlletî 'êraq bepêyi destûr û bûnî 'êraq be dewlletêkî «fîdrrallî û dîmukratî û perlemanî û freyî» rasteqîne û lenaw em dewllete fîdrrallîye bepêyi destûr mamelle legell herêmî kurdistan bikrêt û, dûbare peywendîyekan rêk bixirênewe.

bellam le brî hengawhellgirtin bo em gorranikarîye erênîyane le proseyi siyasîyi 'êraqda, tewaw tewaw ḧkumetekeyi nûrî malîkî hengawî pêçewaneyi hellgrt û, tewawî xall û bendekanî rêkkewtinî hewlêrî pêşêl krd û, serok wezîran, encumenî wezîranî bê mana krd û hewllî da, le rêgeyi damezirandinî rawêjkarekanî le her wezaretêk, rastewxo wezaretekan lelayen nûsîngeyi serok wezîranewe berrêwe bibirrên, herweha be nawî cêbecêkrdinî yasayi «dije tîror» kewte tesfiyeyi serkrde suninekan û herweha ew 'erebe sunineyaneyi le xopîşandanekanda destgîr krabûn, her boye dwayi eweyi le kotayî 2011 barak obama birriyarî da hêzekanî emirîka le 'êraq bikêşêtewe, îdî proseyi siyasîyi le 'êraqda kewte naw gêjawî siyasetêkî mezihebigerayî şî'eyi tundhajowewe û emeş buwe hokarî eweyi ke zemîneyekî hawsozî 'erebî sunine bo grûpe tîrorîstîyekan drust bêt, ew grûpe tîrorîstîyeş pêş drustibûnî grûpî tîrorîstanî da'ş, grûpî tîrorîstanî rîkxirawî elqa'îdeyi lqî 'êraq bû.

beharî 'erebî û opozsiyonî kurdî

bzûtineweyi gorran ke le hellbijardinekanî 2009î perlemanî kurdistan 25 kursî bedest hênabû, nek her xoyi be hêzî duwem dezanî le dwayi partî dîmukratî kurdistan, bellku şexisî serokî bzûtineweyi gorran «newşîrwan mstefa», barudoxekeyi bew core dexwêndewe ke ew beşeyi yekêtî dwayi ciyabûneweyi bzûtineweyi gorran mawetewe û êsta legell partî dîmukratî kurdistan rêkkewtinî stiratîjîyan heye û ḧukmirranîyi kurdistan berrêwe deben û, le çwarçêweyi ew rêkkewtine stiratîjîyeş postî serok wezîran layi yekêtî nîşitmanî kurdistan bû, her kat ew biyewêt, detwanêt le çwarçêweyi rîkkewtinî stiratîjî biyanhênête derewe û xoyi birriyarbedestî kurdistan debêt, dwatirîş le çwarçêweyi rêkkewtinî «debaşan» em rastîyeyi xiste rû, eweşî neşardewe ke le dwayi em rêkkewtine ewe «gorran û yekêtî»ـn ke birriyar leser ayindeyi kurdistan deden.

leser binemayi em rwangeyi «xeyall pllawîye» dwayi eweyi xopîşandanekanî beharî 'erebî frawan bûn û heryek le rjêmekanî «mîsir û lîbiya û tunis» rûxan, le 29î kanûnî duwemî 2011 bzûtineweyi gorran beyaninameyekî derkrd û dawayi hellweşaneweyi ḧkumetî herêmî kurdistanî krd, lem bareyewe serok barizanî nûsiyuyetî «rrojî 29î kanûnî duwemî 2011, gorran beyaninameyekî billaw krdewe û, dawayi hellweşaneweyi ḧkumetî herêmî kurdistanî krd, ewe le ḧallêkda bû, ke ḧkumetî herêmî kurdistan mtmaneyi le perlemanêkî hellbijêrdraw wergrtibû, nek be kudeta desellatî grtibête dest, teniya rêgeyi rast û drust brîtî bû leweyi eger opozsiyon xwaziyarî hellweşaneweyi ḧkumetî herêmî kurdistane, debêt bigerrênewe bo perlemanî kurdistan û dawayi hellbijardinî pêşwexte biken».

leser em beyaniname popolîstîyeyi bzutineweyi gorran wek serok barizanî amajeyi pê krduwe, «leser beyaninamekeyi gorran, rojî 30î kanûnî duwemî 2011, hemu parte kurdistanîyekan kobûnewe û beyaninameyekiyan dijî beyaninamekeyi gorran billaw krdewe, le beyaninamekeda hemû layenekan dûpatiyan krdewe ke gleyî û gazndeyan heye û dawayi çaksazî deken, bellam hellweşaneweyi ḧkumet dwakarî û amancî ewan nîye».

eweyi cêgeyi hellwesteye têrrwanîn û lêkdanewe «xeyall pllawî»yekeyi serokî bzûtineweyi gorran, tewaw tewaw şêwazî «kudeta»yekî beser ḧkumetî herêmî kurdistan grtibû, her boye nek her lew pîlaneyi dayrrşitibû, peşêman nebuwewe, bellku pîlanî dahatûyan bew core darrşitibû ke be her şêweyek bêt, partî dîmukratî kurdistan îstifzaz biken û barudoxeke be tewawî bşlleqênin û le kontirroll derbiçêt, bo emeş le rojî 17î şubatî 2011 birriyariyan da be hawbeşî legell layene îslamîyekan xopîşandanêk le slêmanî bo pîrozbayî le beharî 'erebî berrêweberin ke îslamîyekan nawyan lê nabû «beharî îslamî».

pêş encamdanî em xopîşandane, xellkanêkî zor mezndeyi eweyan dekrd ke em xopîşandane pîlanêkî le pşiteweye bo têkdanî seqamgîrî û pekxistinî proseyi siyasî le herêmî kurdistanda, her boye êwareyi 17î şubat be ḧîsab dwayi tewawbûnî xupîşandanî pîrozbayî le «beharî îslamî» arasteyi xopîşandaneke werçerxêndra bo ser lqî çwarî partî dîmukratî kurdistan û hewlliyan da ke lqî çwar bigirin û bîsûtênin. serok barizanî leser em rûdawe nûsiyuyetî «aya lqî çwar hîç desellat û berprsiyariyetiyêkî hebû le îdareyi slêmanî?» bêguman em prsiyareyi serok barizanî bo barudoxî ew kate zor le cêgeyi xoyda bû, herweha pêwîstî bewe bû, ew ḧzbaneyi be naw xoyan be «opozsiyun» danabû, wellamî bidenewe, bellam le brî eme be corêk serkrdekanî bzûtineweyi gorran be pleyi yekem û bekarhênanî serkrdeyi ḧzbe îslamîyekan be şêweyekî dîke, lexobayî krdbû, ke serok barizanî bemcore amajeyi pê krduwe «jmareyek lew ḧzbaneyi xoyan be opozsiyun dezanî, zor le xobayî bibûn û serdanî hewlêriyan krd û dawayi kobûneweyan legell ḧkumet krd, ke ew kat d.berhem sallḧ, serokî encumenî wezîran bû, ḧeme tofîq gutibuwî, mamosta 'elî bapîr serokayetîyi kobûneweke dekat. d.berhem pêyi gutibû: ême xanexwêyin! ew wellamî dabuwewe ke xanexwê nît û kobûneweke mamosta 'elî bapîr berrêweyi debat».

eger hellwesteyekî wrd leser em peregrafe bikeyin ke le «bergî şeşemî barizanî û bzûtineweyi rizgarîxwazî kurd» amajeyi pê krawe, raşkawane pîlanî ew kudetayeyi pêşwexte lelayen bzûtineweyi gorranewe pîlanî bo darrêjrabû, derdexat, emeş lew qseyeyi ḧeme tofîq reḧîm ke be d.berhem sallḧ serokî encumenî wezîran dellêt: «to danîşe û 'elî bapîr kobûneweke berrêwe debat», eme be manayi wşe manayi eweye ke ême hîç î'tubarêk bo ḧkumet û bo to wek serok wezîran nakeyin.

em ẍrûreyi hersê layenî «gorran, komell, yekgrtû» hewreha beşêk le mektebî siyasîyi yekêtî nîşitmanî kurdistan ke deyanwîst be şêwazî popolîstî û kudeta ḧkumetî herêmî kurdistan bigorrin, buwe hokarî eweyi serok barizanî peyamêkî raşkawaneyi cemawerî arasteyi opozsiyon bikat û pêyan billêt: «eger opozsiyun dawayi desellat deken, ême amadeyin bo hellbijardinî pêşwexte, fermûn eger mtmaneyi mîlletiyan bedest hêna, ewa be asanî û aşitîyane desellatiyan radest dekrêt, egerina eme le serî xotan derhawên ke be zor, yan be kudeta bigene desellat».

her dwabedwayi em peyame cemawerîyeyi serok barizanî, hengawêkî giringî dîke hellgîra, ewîş «proseyi çaksazî» bû. em hengawe zor pêwîst bû ke dwayi çendîn sall karubarî ḧkumet hellbsengêndrêt, hokarî serekî bo destpêkrdin be «proseyi çaksazî « wek serok barizanî nûsiyuyetî «hawullatiyan gleyî û gazndeyan hebû, layenekanî opozsiyon deyanwîst kemukurtîyekan le berjewendîyi xoyan bqoznewe».

em proseye ke layi serok barizanî zor giring û pêwîst bû bo ew qonaẍe, bellam be hoyi nexoş kewtinî daykîyewe serok barizanî maweyek le serperşitîkrdinî em proseye dûr kewtewe, bellam dwayi wefatî xwalêxoşbuwî daykî û dûbare serperşitîkrdineweyi proseke serok barizanî bemcore nûsiyuyetî «le katî destpêkrdineweyi erkekanm, yekem prsiyarm leser babet û prsî çaksazîyekan bû, bellam zor bedaxewe bom derkewt ke proseyi çaksazî erk û karêkî asan nîye, dijayetîyekî bêsinûrî proseke dekra û kosp û alingarîyi bo drust debû, be corêk ke ew proseye wêneyi şerrêkî tewawî wergrt, eweyi rastî bêt, xellkî hejar û destkurt û pêşmerge be tewawî pallpşitî prosekeyan dekrd, bellam zorbeyi xawen berjewendî û desellat û ple û payekan kewtine dijayetîkrdinî proseke, legell eweşda karî baş û gewre kran, bellam eweyi min mebestm bû û dawam dekrd, nekra».

têkçûnî barudoxî sûriya w

kşaneweyi hêzekanî esed le rojawa

dwayi berfrawanbûnî xopîşandan û raperrînekanî sûriya, rjêmî esed naçar bû hêzekanî le beşêk le rojawayi kurdistan bikêşêtewe, em kşaneweye buwe hokarî eweyi ke «peyede» ḧukmirranîyekî xocêyi lew nawçane rabigeyenêt, bellam bedaxewe «peyede» nehatin ke ezimûnî herêmî kurdistanî dwayi kşaneweyi damudezgakanî be's le rojawa dûbare bikenewe û, hemû hêze siyasîyekan kobibinewe û birriyar leser hellbijardinêkî azadane biden, bepêçewanewe her le destpêkewe, peyede lejêr karîgerîyi serkrdekanî pekeke le qendîl, siyasetî takrrewî û xosepandinyan piyade krd û rêgeyan neda parte kurdîyekanî dîkeyi rojawa karî siyasî xoyan azadane encam biden, lemeş ziyatir kewte piyadekrdinî tundutîjî beranberyan, lem barudoxeda ke derfetêk bo kurdanî rojawa hatibuwe pêşewe ke xoyan ḧukmirranîyi xoyan biken, werçerxanêkî gewre bû leber eweyi kurdî rojawa lelayen ḧkumetî sûriya mafî nasinameşiyan be kurdanî sûriya rewa nedebînî, lem barudoxe hestiyareda serok barizanî hemû hewllî xoyi xiste gerr bo eweyi legell layenekanî rojawayi kurdistan û kesayetîye ekadîmî û siyasîyekan pêkewe kobikatewe bo eweyi bitwanin dakokî le mafekanî xoyan be şêweyeyi tendrust biken û rojawaş be hawşêweyi herêmî kurdistan bibête qewareyekî siyasî û destûrî le sûriyada, sebaret bem hewllane serok barizanî nûsiyuyetî «dwayi hatinearayi em barudoxe le sûriya, hewllî zorman legell layenekanî kurdî rojawayi kurdistan da, le kobûnewe û dîdarekanda dawaman lêkrdin, pêkewe kar biken û bereyekî yekgrtû le nêwan xoyan drust biken, ke nwênerayetîyi hemû kurd bikat û herêmî kurdistanîş amadeye be hemû şêweyek hawkarîtan bikat û yarmetîtan bidat, be mercêk xawen yek nawendî birriyar bin û her layenêk berew layek hengaw nenêt. bo em mebeste birriyar dra rojî 28î kanûnî duwemî 2012 konfrranisêk bo hemû layen û parte siyasî û kesayetîye ekadîmî û siyasî û ferhengîyekanî kurdî sûriya bibestirêt, lem konfrraniseda nzîkeyi 250 kes le hemû layenekan û kesayetîyekan amade bûn, cge le «peyede» ke be rênmayî û amojgarîyi qendîl (serkrdayetîyi pekeke) amade nebûn, çunike peyamiyan bo nardbûn ke beşdarî konfrraniseke neken».

em siyasete helleyeyi «peyede» ke lejêr raspardekanî serkrdayetîyi pekeke le qendîlewe araste dekra, buwe hokarî eweyi helêkî mêjuwîyi le destî kurdanî rojawa bidrêt û neyantwanî hawsozî nêwdewlletî bo xoyan rabikêşn û ezimûnêkî serkewtû piyade biken, em baruduxe bem şêweye mayewe, heta şerrî tîrorîstanî da'ş destî pê krd û beşêkî zorî nawçekan lelayen tîrorîstanî da'ş destî beserda gîrawe, be sedan hezar kurdî sûriyaş awareyi herêmî kurdistan bûn, lem ḧalleteda carêkî dîke serok barizanî hewllekanî xoyi xistegerr û yarmetî peyedeyi da û nûsiyuyetî «barudoxî rojawayi kurdistan bem şêweye mayewe, ta hatinî da'ş û destpêkrdinî şerrî da'ş. peyede zor tînî bo hatibû û da'ş guşarî xistibuwe seryan û dawayi yarmetîyan le ême krd. leber xatirî gelekeman û xuşk û brakanman le rojawa be hemû hewll û twana û kelupelî berdestman hawkarî û yarmetîyi «peyede»man da le şerrî dijî da'ş».

em hewllaneyi serok barizanî berdewam bû, tenanet peywendîyekanîşî legell peyede asayî krdewe û sallḧ muslîm serokî peyede serdanî herêmî kurdistan krd û carêkî dîke serok barizanî hemû layene siyasîyekanî rojawayi le dhok pêkewe kokrdewe û, zemîneyekî lebarîşî drust krd bo eweyi emirîkîyekan le rêgeyi frrokexaneyi hewlêrewe yarmetî bigeyênine rojawa, lemeş ziyatir katêk kobanî kewte ber metirsîyi kewtin, serok barizanî dawayi le perlemanî kurdistan krd ke birriyarî nardinî hêzî pêşmerge bo kobanî bidat, em birriyare ke lelayen perlemanî kurdistanewe be koyi deng pşitgîrî kra, bo yekemîn car hêzî pêşmerge be şêweyekî aşkra û fermî sinûrî her sê wllatî «'êraq û turkiya û sûriya»î birrî û twanîyan hawkarî xuşk û brakan le kobanî biken û le maweyekî kurtda em hawkarî û beşdarîyeyi hêzî pêşmerge buwe hokarî eweyi hawsengî bo berjewendîyi rojaw le dijî tîrorîstanî da'ş bigorrêt û kobanî be tewawetî azad bikrêt û, hêzî pêşmergeş dwayi em serkewtine be serberizî û lejêr şekaneweyi allayi kurdistanda gerranewe herêmî kurdistan.

em hawkarî û hewllaneyi serok barizanî ke teniya amancî ewe bû, qewareyekî siyasî le rojawayi kurdistan dabmezirêt, lelayen pekekewe arastekeyi şêwêndra û wayi krd, turkiya hengaw berew dagîrkrdinî 'efrîn û serî kanê hellbigirêt, eme legell eweyi turkiya pêşitir hawkar û pşitiywanî rojawa bû, tenanet hêzî pêşmergeyi kurdistan ke çuwe kobanî be xakî turkiyada royşit û geyşite kobanî, leser em araste helleyeyi siyasetî pekeke serok barizanî bemcore xistûyete rû «le encamî takrroyî û hellekanî peyededa karesat û barudoxêkî wa beser 'efrîn û serêkanî û nawçekanî tir hat ke qerebuwî zor zeḧmete, ewan be şêweyek kewtine jêr karîgerî û hejmûnî pekeke, ke turkiyayan le hawkar û pşitiywanewe krde dujmin û dagîrkar, be rastî eweyi le 'efrîn ruwî da, cînosaydêkî tewaw bû, pekeke, mebestî bû sûd le peyede werbigirêt û bekariyan bihênêt bo hellgirtin û ladanî wêne û ruxisarî tîrorîstî leser xoyan, lelayekî dîkeşewe niyweyi ew çeke pêşkewtuwaneyi lelayen emirîkawe dedraye peyede, degeyşite destî pekeke, betaybetî le rêgeyi şngalewe be hawkarî eminî nîşitmanîyi 'êraq û ḧeşdî şe'bî û ballêkî yekêtî».

akamî hellbijardinekanî 2013 w

pêkhênanî kabîneyi heşitem

dwayi nexoşkewtinî xwalêxoşbû «mam celal» kontirrollkrdinî arasteyi siyasetî yekêtî nîşitmanî kurdistan û parêzgarîkrdinî rêkkewtinî stiratîjîyi nêwan partî û yekêtî karêkî asan nebû. serkrdayetîyi yekêtî be tewawetî geyşitibûne ew qena'eteyi eger le rêkkewtinî stiratîjî bêne derewe û legell partî be yek lîst danebezn, barudoxiyan başitir debêt, her boye bo hellbijardinekanî 21î eylûlî 2013, yekêtî birriyarî da be lîstêkî serbexo dabezêt, em hengaweyan qewareyi rasteqîneyi yekêtî derxist, le heman katda tûşî şkstêkî gewre bûn ke akamî hellbijardinekan be hêzî sêhem le kurdistan polênî krd, lem hellbijardineda partî be bedesthênanî «38» kursî wek hêzî yekem û serekî le kurdistan mayewe, bzûtineweyi gorran be bedesthênanî «24» kursî buwe hêzî duwem û yekêtî nîşitmanî kurdistanîş be bedesthênanî «18» kursî buwe hêzî sêyem.

em akamaneyi hellbijardin hawkêşeyekî tazeyi drust krd, betaybetî ke xwalêxoşbû newşîrwan mstefa birriyarî da bzûtineweyi gorran emcareyan beşdarî le pêkhênanî ḧkumet bikat, bo em mebesteş dwayi rageyandinî akamekanî hellbijardin le mangî tşrînî duwemî 2013 newşîrwan mstefa serdanî serok barizanî krd, sebaret bem serdane serok barizanî nûsiyuyetî «rrojî 25î tşrînî duwemî 2013, newşîrwan mstefa serdanî krdm û le dîdarêkda dawayi krd, laperreyekî nwê le nêwan partî û gorranda bikrêtewe, herweha amadeyî gorranî nîşan da, bo beşdarî krdin le kabîneyi tazeyi ḧkumetî herêmda, le beşêkî dîkeyi kobûneweke raygeyand» be mebestî grjî û sardîyi nêwan herdûla hatuwe û dawa dekat, ke wek rabrdû pêkewe kar bikeyin û hawkar bîn le kar û birriyarekanda û dest be qonaẍêkî nwê bikeyin. lewellamda pêm rageyand, êmeş bo krdineweyi laperreyekî nwê le nêwan herdûla amadeyin û nêçîrvanm agadar krdewe ke legell newşîrwan mstefa kobibêtewe û gftugo leser beşdarîyi gorran biken le ḧkumetda û beşdarîyi gorran le ḧkumetda hengawêkî baş û becêye».

em hengaweyi bzûtineweyi gorran bo beşdarîkrdinî le kabîneyi heşitemî ḧkumetî herêmî kurdistan hengawêkî giring bû bo dûbare rêkxistineweyi proseyi siyasîyi le herêmî kurdistan û herweha drustkrdinî yekrrîzî le nêwan tewawî hêze siyasîyekanda, betaybetî lew kateda ke metirsîyekanî serhelldanî tîrorîstanî da'ş derkewtibû û şêwazî kare tîrorîstîyekaniyan be tewawetî gorranikarî beserda hatibû. le layekî dîkewe ḧkumetî 'êraq be birriyarî şexisî «nûrî malîkî» her le seretayi mangî şubatî 2014 pşkî herêmî kurdistanî le budceyi 'êraq birrî, bellam le heman katda le proseyi pêkhênanî hawpeymanî û dabeşkrdinî postekan bo kabîneyi heşitem, yekêtî nîşitmanî kurdistan astengî drust dekrd û, neydewîst bepêyi berkewteyi hellbijardin mamelleyi legellda bikrêt, bzûtineweyi gorranîş pêdagrî leser ewe dekrd, leser binemayi berkewteyi hellbijardin pşkî xoyi le kabîneyi heşitem dewêt, eweyi dîke kêşeyi nêwan partî û yekêtîye ba xoyan çareserî biken, her boye dwayi 9 mang le hellbijardinekanî eylûlî 2013, twanra le 18î ḧuzeyranî 2014 kabîneyi heşitem rabigeyendrêt.

rageyandinî kabîneyi heşitemî ḧkumetî herêmî kurdistan le katêkda bû ke hefteyek bû, tîrorîstanî da'ş mûslliyan dagîrkrdbû, «ebûbekr beẍdadî»îş xelafetî îslamî rageyandbû, herweha le maweyi ew hefteye be sedan hezar aware le 'êraq û sûriyawe rûyan le herêmî kurdistan krdbû, şerrî nêwan hêzî pêşmergeyi kurdistan û tîrorîstanî da'şîş nawbenaw bûnî hebû, bellam wêrrayi hemû em karesat û qeyranane le yek katda wek «birrînî pşkî herêmî kurdistan le budceyi 'êraq, hatinî sedan hezar aware bo kurdistan û gorrînî le prr û le nakawî dîmugrafiyayi kurdistan, metirsîyi tîrorîstanî da'ş ke be birrî ziyatir le 25 miliyar dolarî teniya le 'êraq çekî pêşkewtuwî emirîkî kewtibuwe berdestiyan w...htd», bellam leber eweyi beşêweyek le şêwekan yekrîzî û hawpeymanî nêwan layene siyasiyekan le pêkhateyi kabîneyi heşitem rengî dabuwewe, twanra beşêweyekî zor serkewtuwane hem îdareyi hêzî pêşmergeyi kurdistan bikrêt leşerrî dijî tîrorîstanî da'ş û hemîş îdareyi ew hemû awaraneş bikrêt, ke 'êraq û sûriyawe hatibûne kurdistan, lemeş ziyatir wêrrayi qeyran û şerrî berfrawanî hêzî pêşmerge legell tîrorîstanî da'ş ke berekeyi ziyatir le 1000 kîlometir bû, twanra leser dawayi serok barizanî perlemanî kurdistan birriyar bidat, hêzî pêşmerge biçêt bo kobanî û lewêş serkewtinêkî gewre be dest hat.

bedaxewe em tebayî û yekrrîzîye sallêkî têneperrand û, carêkî dîke le ḧuzeyranî 2015, dûbare rq û kîneyi siyasî destî pê krdewe û, hewllêk hate arawe bo eweyi le rêgeyi perlemanewe kudetayek be ser serokayetîyi herêmî kurdistan biken, bellam legell hemû emaneşda fermanî serok barizanî bew core bû lew barudoxe naskeda be diyalog û lêktêgeyşitin hemû kêşekan çareser bikrên, ewe bû le 23î ḧuzeyranî 2015 perlemanî kurdistan le danîşitinêkî «50+1» xwêndineweyi yekemî bo yasayi serokayetîyi herêmî kurdistan krd, lew katewe heta rojî 19î abî 2015 ke katî xwêndineweyi duwem bû bo yasake, hemû hewllekan be nawbijiywanîyi hawpeymanan û netewe yekgrtuwekan xirane gerr bo eweyi xwêndineweyi duwem bo yasake nekrêt, bellam serokî perleman ke le bzûtineweyi gorran bû, rastewxo fermanî le şexisî newşîrwan mstefawe werdegrt, hewllî da taklayene kobûneweyi perleman her encam bidat, ewe bû emcareyan nîsabî yasayî drust nebû û perleman pek xiraw carêkî dîke rq û kîneyi siyasî naseqamgîrî le kurdistan drust krdewe û, dwayi eweyi le perleman şkstiyan hêna, hewlliyanda be ajawegêrî û tundutîjî kudetakeyan serbixen, boye partî dîmukratî kurdistan birriyarî da hawpeymanîyekeyi bo pêkhênanî kabîneyi heşitem legell gorran hellbweşênêtewe û, rêgeyi neda serokî perleman bigerrêtewe perleman û wezîrekanî gorranîşî nardewe bo mallewe.

hêrşî tîrorîstanî da'ş bo ser kurdistan û dagîrkrdinî mexmûr û şngal û deşitî neyinewa

tîrorîstanî da'ş her legell derkewtinyan û paşanîş dagîrkrdinî beşêkî zorî xakî 'êraq û sûriya û rageyandinî xelafetî îslamî le mûsll, efsaneyekiyan drust krdbû, ke hîç hêzêk leser em zemîne ne detwanêt rûberrûyan bibêtewe, ne deşitwanêt têkiyan bşkênêt, em boçûne teniya boçûnî ew xellkane nebûn ke hêrşe drrindanekanî da'şiyan bînîbû, yan le destî da'ş hellhatibûn, bellku eme boçûn û têgeyşitinî psporranî serbazîyi û eminî bû leser astî nawendekanî fîkr û lêkollînewe û astî stiratîjiyetî asayşî neteweyî emirîka û yekêtîyi ewrupa û tewawî dewlletanî cîhan, beweyi em hêze tîrorîstîyeyi ke nawî le xoyi nawe «dewlletî xelafetî îslamî - da'ş», hêzêke leser zewî le şkan nayet û be hêzî asmanîş natwanrêt têk bşkêndrêt, her boye cîhan destewestan bû leweyi hawpeymanîyek drust bikat bo rûberrûbûneweyi metirsîyi tîrorîstanî da'ş, herweha destewestan bû leweyi planêkî tokmeyi serbazî û eminî dabirrêjêt bo lenawbrdinî tîrorîstanî da'ş.

bo selmandinî ew rastîyeş, eger serinc le arasteyi hewlle nêwdewlletîyekan û şrove û bîruboçûnî nawendekanî fîkr û lêkollînewe bideyin, debînîn leser astî nêwdewlletî «emirîka û nato û yekêtîyi ewrupa» le maweyi 10î ḧuzeyran ta 2î abî 2014 hîç hewllêkiyan diyar nebû û bê umîdî tewaw be hengawekaniyanewe diyar bû. bellam katêk le 2î abî 2014, tîrorîstanî da'ş arasteyi hêrşekaniyan gorrî bo ser herêmî kurdistan û twanîyan «mexmûr, şngal, deşitî neyinewa» dagîr biken, be sedan hezar awareş rûyan le herêmî kurdistan krd, serok barizanî teniya serkrde bû lem cîhaneda ke twanî telarî serokayetîyi herêmî kurdistan becê bihêllêt û bibêtewe be heman pêşmergekeyi sallî 1962 û bigerrêtewe sengerekanî pêşeweyi pêşmerge û, raberayetî hêzêk bikat le şerrî dijî da'ş ke hêzî pêşmergeye û le ruwî çek û teqemenîyewe teniya jmareyek çekî sallî heşitakanî sedeyi rabrdûyan leber dest bû, le ruwî teqemenîşewe şitêkî ewtoyan leber dest nebû, çunike ne 'êraq hawkarî pêşmergeyi krdbû be yek fîşek, ne rêgeşiyan dedayin leser astî nêwdewlletî wek herêmî kurdistan xoman çek û teqemenî bikrrîn, bellam 'ezimî serok barizanî be hêzî pêşmergeyi kurdistan û amadebaşîyan bo qurbanîdan û parastinî kurdistan, hemû ew boçûnaneyi pêşitirî leser tîrorîstanî da'ş pûçell krdewe, dwayi eweyi le yekem dastanî neberdîda hêzî pêşmerge twanîyan le 10î abî 2014 gwêrr û mexmûr le destî tîrorîstanî da'ş azad biken û, herweha pêşmerge qaremanekan le şngal twanîyan mezarî şêx şerefedîn lenaw şngal û awarekan le çiyayi şngal bparêzn û tîrorîstanî da'ş têk bşkênin û efsanekeyan betall bikenewe, îdî em mqawemeteyi pêşmerge hemû hawkêşekanî pêşitirî leser astî komellgeyi nêwdewlletî gorrî û, arasteyekî taze û umêdêk le îradeyi pêşmergewe bo têkşkandinî tîrorîstan hate arawe. serok barizanî le bergî şeşemî barizanî û bzûtineweyi rizgarîxwazî kurdistan bem şêweye basî ew 8 rojeman le 2î ab ta 10î abî 2014 bo dekat «rrojanî 6u7î abî 2014, rojanî sext û prr le êş û azar bûn, çunike da'ş twanî mexmûr û gwêrr kontirroll bikat û le mîḧwerî xazirîş ta nzîk kellek pêşrrewîyan krd, bellam le zê neperrînewe, pêşmerge bo têkşkandinî otombêle gulle nebirr «hemer»ـekanî da'ş çekî baş û karîgeryan leber dest nebû. barudoxêkî yekcar nahemwar û naxoş hate arawe, xerîk bû berew darrûxanêkî tewaw biçêt, bellam lew maweyeyi hewlêr kewte metirsî pêşmerge dlêr û aza û bwêrekan be xwên singiyan bergrîyan le hewlêr krd û qaremaniyetêkî gewreyan nwand û dastan û serberizîyekî mêjuwîyan tomar krd.. rojî 7î ab jmareyekî zor serok û berprsî wllatan peywendîyan pêwe krdîn, le peywendîyekaniyanda «franiso holand serokî ferrenisa, co baydin cêgrî serokî emirîka, englîla mêrkl rawêjkarî ellmaniya, dîvîd kamîron serok wezîranî berîtaniya, cenerrall ostin fermandeyi serkrdayetîyi nawendî hêzekanî emirîka» hemûyan sebaret be barudox û dwa pêşhatekan prsiyariyan krd, êmeş be wrdî metirsîyi barudoxeke û nebûnî çek û teqemenîyi pêwîstman bo rûn krdinewe, hemûyan bellêniyan pêdam ke be zûtirîn kat dest be hawkarî û yarmetî hêzekanî pêşmerge deken. baydin le peywendîyekeda prsî «eger frrokekanî emirîka le asmanewe pşitgîrî biken, lew birrwayedayi da'ş têk bşkêndrêt? minîş le wellamda pêm rageyand, min birrwayekî zorm be pêşmerge heye, qursayî û kêşeke her eweye hêrşe berbillawekeyi da'ş rabigîrêt, eger pşitiywanî frrokeman hebêt, pşit be xwa da'ş têk deşkêndrêt».

lem perregrafeda eger hellweste leser ew prsiyare bikeyin, ke cozîf baydin serokî êstayi emirîka «ew kat cêgr bû» ke le serok barizanî deprsêt: eger frrokekanî emirîka le asmanewe pşitgîrî biken, lew birrwayedayi ke da'ş têk bşkêndrêt? her xudî em prsiyare ew destewesanî û nawmêdîyeman pîşan dedat ke hemû serokekanî cîhan beranber têkşkanî tîrorîstanî da'ş heyan buwe, her boye dwayi eweyi tîrorîstanî da'ş le gwêrr û mexmûr têk şkêndran, umêdêk gerraweye bo cîhan, beweyi hêzêk heye lem cîhane detwanêt tîrorîstanî da'ş leser zewî têk bşkênêt, ke ewîş hêzî pêşmergeyi kurdistane be raberayetîyi serok barizanî.

em serkewtinaneyi hêzî pêşmergeyi kurdistan beser tîrorîstanî da'ş wayi krd, ke serok obama le 11î abî 2014 bo yekemîn car dîmaneyekî rojinamewanî legell tomas frîdîman bo rojinameyi niyoyork taymz encam bidat û birriyarî ewe bidat, emirîka beşdarî le şerrî dijî tîrorîstanî da'ş bikat û bîr lewe bikatewe ke hawpeymanîyi nêwdewlletî dijî da'ş be serkrdayetîyi emirîka lejêr çetirî birriyarî encumenî asayşî nêwdewlletî dabmezirêt.

eweyi bergî şeşemî barizanî û bzûtineweyi rizgarîxwazî kurd, wek waneyekî mêjuwîyi bo newekanî êsta û ayinde giringe, eweye katêk raberî karîzima le qonaẍe sextekanda birriyarî çarenûssaz dedat, wek ew birriyareyi serok barizanî bo têkşkandinî tîrorîstanî da'ş day, bebê eweyi hêzî pêşmerge çek û teqemenîyi pêwîstî leber dest bêt, ewa eweman fêr dekat, ke raber û karîzimayi rasteqîne ew keseye ke le naw asmanî tarîkî neteweda û le roje sextekanda, pencereyi umêd û rûnakî bo netewekeyi û cîhan dekatewe, têkşkandinî tîrorîstanî da'ş be serkrdayetîyi serok barizanî leser destî pêşmerge, ew pencereyi rûnakîye bû ke barizanî bo kurdistan û hemû cîhanî krdewe.