حكومەتی عێراق یان كابینەی دووەمی د.نوری مالیكی لەگەڵ ئەوەی وا بۆ ماوەی پێنج مانگ دەچێت متمانەی پێدراوە، بەڵام هێشتا كۆمەڵێك پۆستی وەزارەت بەبەتاڵی ماونەتەوە و پڕنەكراونەتەوە، هۆكاری ئەم دواكەوتنە دەگەڕێتەوە بۆ كێشمەكێشی سەرەكی لەنێوان پێكهاتە سیاسییەكان و دەستنیشانكردنی كاندیدی پۆستە ئەمنییەكان، ئەمەشە وێرای ئەوەی ئێستا تارادەیەك یەكلایی بۆتەوە و ناوەكانیان نێردراوە بۆ پەرلەمانی عێراق و وابڕیارە ئەم هەفتەیە لەلایەن پەرلەمانی عێراقەوە دەنگیان لەسەر بدرێت، هەروەها مەسەلەیەكی دیكە كە ئێستا بۆتە كێشەیەكی دیكە، مەسەلەی كشانەوەی لیستی ئەنجوومەنی باڵای ئیسلامی یە لە نێو هاوبەندی نیشتمانی عێراق لە حكومەت و ئەمەش وادەكات كە حكومەتی بەشداری نیشتمانی بگۆڕێت بۆ حكومەتی زۆرینە، سەبارەت مەسەلەی یەكلایكردنەوەی پۆستی وەزارەتە ئەمنییەكان و تەكامولی حكومەتی عێراق پرسیارمان لە پەرلەمانتار عەلی شەلا كرد و لەوەڵامدا بەمجۆرە بۆ گوڵان هاتە ئاخاوتن: (بەڕای من حكومەت بەرەو «ئیكتیمال» دەڕوات و «سی ڤی»ی وەزیرەكانی وەزارەتە ئەمنییەكان و وەزارەتی پلاندانان لە ئەنجومەنی نوێنەران دابەشكراوە بەو هیوایەی كە لە هەفتەی داهاتوودا دەنگدانیان لەسەر بدرێت. خودی بەڕێز «مالیكی» جەختدەكاتەوە لەسەر ئەوەی كە ئەم مەسەلەیە بەزووترین كات ئەنجام بدرێت، لەبەرئەوەی خودی خۆی حەزدەكات هەنگاوبنێت بەرەو ئەكتیڤكردنی كاروبارەكانی كابینەكەی لەڕووی مەیدانییەوە، لەخودی بەڕێز «مالیكی» و چەندین هاوكاری دیكەمان بیست كە بەڕێز «مالیكی» خوازیارە ئەم مەسەلەیە بەزووترین كات كۆتایی پێهێندرێت .

هەربۆیە پێموایە بۆشایی سیاسی بوونی نییە بەڵكو پێموایە كە راكێشانێكی سیاسی بەشێوەیەكی لەڕادەبەدەر بوونی هەیە.هەندێك لەقەوارە سیاسییەكان بەپێی قیبلەنمایەكی جێگیر بارودۆخەكان دەخوێننەوە، قیبلەنماكەشیان بریتیە لە قەوارە سیاسییەكەیان نەك پڕۆسەی سیاسی یان ئەو شتانەی كە لەسەری رێككەوتوون، بۆ نموونە ئەوان هەڵدەستن بەخوێندنەوەی هەموو بارودۆخەكان لە گۆشەی ناكۆكییەكانیان لەگەڵ «مالیكی» یان لە گۆشەی رێككەوتنیان لەگەڵی. هەربۆیە، بەڕای من پێویستە ئەم مەسەلەیە هێوركەینەوە و ئاوڕدانەوەیەك هەبێت بۆ لایەنەكانی پیشەیی و تەكنۆكراتی لە بەڕێوەبردنی حكومەت.))
سەبارەت بەمەسەلەی ئەو چاكسازیانەشی كە حكومەتی عێراق بەڵێنیداوە لەماوەی 100 رۆژدا جێبەجێیان بكات، عەلی شەلڵا وتی: (لەڕووی خزمەتگوزارییەوە هیچ بەربەستێك نابینم، پێویستە گۆڕانكارییەكی بەرچاو ئەنجام بدرێت لەڕووی خزمەتگوزارییەكان، ئەمڕۆ هەست بە جموجوڵێكی حكومیی باش دەكەین بەتایبەتی لەبارەی یەكێك لەلایەنە هەرە ئاڵۆزەكان كە كێشەی تەزووی كارەبایە، هەروەها سەقامگیری رووی لە باشتركردووە و تەنیا لەچەند شوێنێك «خەرق» هەیە كە هاوكاریی تیرۆریستەكان دەكەن، بۆیە پێویستە دەوڵەت لەو شوێنانەدا بەلێهاتوویی و بەهێزەوە مامەڵەیان لەگەڵ بكات بۆئەوەی تیرۆریستی خۆكوژ هیچ پەناگەیەك لەسەر خاكی عێراقی نەدۆزێتەوە و كەس لەباوەشیان نەگرێت))

ئەم لایەنە گەشبینییەی عەلی شەلا ئاماژەی پێكرد مەرج نییە لای هەموو لایەنەكان بەوجۆرە بێت، هەر بۆیە پەرلەمانتار محەمەد سەلمان بەجۆرێكی دیكە بارەكەی خستەڕوو و لە لێدوانێكی تایبەتدا بەگوڵانی راگەیاند:(ئێمەپێشوەختەوماوەیەكی زۆر بەر لەئێستا وتمان دواكەوتن لەدەستنیشانكردنی وەزیرە ئەمنییەكان و هێشتنەوەی وەزارەتە ئەمنییەكان بەوەكالەت بەڕێوەببردرێن مەترسییەكی گەورەی بەدواوە دەبێت.

هەروەك بینیشمان كەوڵاتەكەمان كەوتە بەرهێڕشی دوژمنانی عێراق و دوژمنانی دیموكراسییەت. لەڕاستیدا، ئەمە مایەی نیگەرانییە كەپاش ساڵێك لە هەڵبژاردنەكان و پاش 9 مانگ لە پێكهێنانی حكومەت حكومەتێكی كەموكورتی لێدەرچێت و بەتایبەتی دواكەوتنی وەزارەتە ئەمنییەكان كە پێوەندییەكی راستەوخۆی هەیە لەگەڵ بارودۆخ و ژیانی هاووڵاتیان. بەڵام، بەداخەوە، بەهۆی نەبوونی متمانەیی لەنێوان هاوبەشە سیاسییەكان و هەوڵدان بۆ دەستداگرتن بەسەر دەسەڵات و ململانێ لەسەر بنەمای تایفەگەری و حزبی رێگەی نەدا بۆ چارەسەركردنی ئەم كێشەیە. ئەمڕۆ «سی ڤی»ی كاندیدەكانی هەر یەك لە وەزارەتەكانی بەرگری و ناوخۆ پێشكەشكرا، بەڵام زۆربەی ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران و قەوارە سیاسیەكان تەحەففوزیان هەبوو لەبارەی ناوی كاندیدەكان بەهۆی ناشیاویی كاندیدەكان بۆ وەزارەتە ئەمنییەكان. ئەمە مانای ئەوە نییە خۆمان لە بەرپرسیارەتییەكان بدزینەوە، بەڵام هەروەك هەموومان دەزانین، ڕۆڵی ئەنجومەنی نوێنەران بریتیە لەڕۆڵێكی یاسادانان و چاودێری، لەلایەنێكی ترەوە هەموومان ئاگادارین لەبارودۆخە ئاڵۆزەكان كەبوونە هۆی دواكەوتنی دانیشتنی یەكەم و تەكلیفكردنی سەرۆكی حكومەت وتاد. هەموو لایەنێك كەمتەرخەمە بەبێ جیاوازی و هۆكارەكانیش زۆرن، بەڵام زۆربەی نوێنەران خاوەن ئارەزوویەكی راستەقینەن بۆ ئاكتیڤكردنی ڕۆڵی چاودێریی ئەنجوومەنی نوێنەران، هەروەها ئەمڕۆ لێژنەی لێكۆڵینەوە پێكهێنراوە لەبارەی مافەكانی مرۆڤ و پسوولەی خۆراك و گەندەڵیی دارایی. ئەمڕۆش پەرلەمان لە كاركردنە بەو شێوازە ئاساییەی كە پێویستە كاری لەسەر بكات، هەرچەندە هەوڵ هەیە لەلایەن هەندێك لە لایەنە سیاسییەكان كە دەیانەوێ بەربەست بخەنە بەردەم ئەنجومەنی نوێنەران، بەڵام سەرۆكایەتی و ئەندامانی ئەنجوومەنی نوێنەران هەوڵێكی زۆر دەدەن بۆئەوەی پەرلەمان رۆڵێكی سەرەكی بگێڕێت لە گۆڕینی سیماكانی پڕۆسەی سیاسی و چاودێریكردنی حكومەت بەشێوەیەكی جددی. لەئایندەیەكی نزیكدا چەندین لێژنەی لێكۆڵینەوە پێكدەهێندرێت بۆ لێپێچینەوە و سزادانی كەمتەرخەمەكان، لەهەمان كاتیشدا تەشریعات هەیە بۆ چەندین یاسای گرنگ كە پێوەندییەكی راستەوخۆی هەیە لەگەڵ ژیان و گوزەرانیی هاووڵاتیان، ئەنجوومەنی نوێنەران-یش بە پشتیوانی خودا بەنیازە لە نزیكترین دەرفەتدا جێبەجێیان بكات.))

لەلایەكی دیكەوە و سەبارەت بە بەڵێنی حكومەتی عێراق بۆ ئەنجامدانی چاكسازی لەو ماوەیەی بۆ دیاریكراوە، محەمەد سەلمان بە گوڵانی راگەیاند : (هەروەك هەموومان بەئاگاین كە خۆپیشاندانەكان بوون بەفاكتەرێكی فشارخەر لەسەر حكومەت و پەرلەمان و وایكرد مۆڵەتی 100 رۆژەكە بە حكومەت ببەخشێت. كەموكورتییەكی بەرچاو هەیە لە دیمەنی خزمەتگوزاری و دیمەنی ئاسایش و ئابووری و چەندین لایەنی تر. ئەمڕۆش داواكراوە لە حكومەت و پەرلەمان هەڵستن بەپێداچوونەوەی خۆیان و لەو واقعەدا بژیەن كە هاووڵاتی پێی تێدەپەڕێ، بۆنموونە لەبارەی خزمەتگوزارییەكان و لەبارەی دامەزراندن و ژیانی رۆژانەی هاووڵاتیان، پێویستە پێداچوونەوەیەكی بارەكە بكرێت و پێموایە كە هێشتا بوارماوە. لەكاتێكدا كە بودجە بڕە پارەیەكی زۆری تەرخانكردووە و دەتوانێت مایەی ڕووماڵكردن بێت بۆ زۆر لە پڕۆژەكانی وەبەرهێنان و دەستەبەركردنی هەلەكانی كار و دابینكردنی تەزووی كارەبا كە ئەمڕۆ بووە بە مەسەلەیەكی بێزاركەر بۆ زۆربەی هەرەزۆرینەی هاووڵاتیان، بەتایبەتی كە ئێستا بەرەو وەرزی هاوین دەڕۆین، بەڵام تا ئەم ساتەشدا لەم بارەیەوە هیچ كاردانەوەیەكی پۆزەتیڤانە نییە. بەڕای من مۆڵەتی ئەو 100 رۆژە بەس نییە و پێموایە «دارێكی سیحری» نییە بۆ دابینكردنی كارەبا و بونیاتنانی شوێنی نیشتەجێ و رێگەوبان یان دابینكردنی هەلی كار.بەڵام كۆمەڵێك هۆكار هەیە لەپشت شكستهێنان لە وەدیهێنانی گۆڕانكارییەكان، لەبەر ئەوەی حكومەت هێشتا تەمەنی كورتە و جارێ زووە بۆئەوەی حوكمی لەسەر بكەین بەباش یان بەخراپ. ئێمە پێشتریش لەمیانی پێكهێنانی حكومەتدا چەندین جار ئاماژەماندا بەوەی كە پێویستە حكومەت لەگەڵ واقعی ئەمڕۆمان بگونجێت. بەڵام حكومەتێك كە پێكهاتبێت لە 42 وەزیر ئەوە شتێكە و تێڕوانینێكی تێدایە، ئەمەش بەهۆی سیاسەتی رازیكردن و موحاصەصەی قێزەوەن كە بەشێوەیەكی ناشایستە و ناشیرین جێبەجێكرا. بەڵام لەهەمان كاتیشدا، چەندین وەزیر هەنە كە لێهاتوویی و شیاوییان سەلماندووە و وێڕای سەختی دیمەنەكە بەڵام چەندین وەزارەت بەشێوەیەكی بەرچاو ئەدائی خۆیان جێبەجێكردووە. رۆژانی داهاتوو دەریدەخات كە ئایا كێ شیاوە و كێ حەزی راستەقینەی هەیە بۆ وەدیهێنانی گۆڕانكاری و كێ خاوەن ئیرادەیەكی پتەوە بۆ پێشكەشكردنی باشترین كار و خزمەتگوزاری، هەر وەزارەتێك و بەپێی پسپۆری و بواری كاركردنیدا.))

كەواتە ئەم دوو بۆچوونە كە بۆچوونی دوو پەرلەمانتارە و ئاماژە بۆ بۆچوونی دوو قەوارەی جیاواز كە بەشدارن لە پرۆسەی حكومڕانی وڵاتدا نیشانەیە بۆ ئەوەی كە لە نێو پرۆسە سیاسیەكەشدا هەتا ئێستا جۆرە دڕدۆنگی و بێ متمانەیی باڵی بەسەر پرۆسەكەدا كێشاوە، بەڵام لەم ناوەندەدا پرسیار ئەوەیە ئایا چۆن ئەم مەسەلانە رێكدەخرێنەوە؟ لەوەڵامی ئەم پرسیارەشدا پەرلەمانتار وەلید عەبود لە لێدوانێكی تایبەتی بۆ گوڵان بەمجۆرە ئاماژەی بۆ چۆنییەتی چارەسەركردنی ئەم باردۆخە كرد و وتی:( لەڕاستیدا، دیمەنی سیاسی ئەمڕۆ وادەخوازێت لە حكومەت و سەرۆكی قەوارە سیاسیەكان و ئەنجومەنی نوێنەران، بۆئەوەی پەلەبكەن لەیەكلاكردنی وەزارەتە ئەمنییەكان. ئەگەریش بێت و راكێشانە سیاسییەكان و موحاصەصەی حزبی بەردەوام بێت و نەگەنە چارەسەرێك، ئەوكات پێویستە لەسەریان «سی ڤی»ی كاندیدەكان بۆ هەر یەك لە وەزارەتەكانی ناوخۆ و بەرگری بۆ ئەنجوومەنی نوێنەران بێنن بۆ دیراسەتكردنی و ئەنجومەنی نوێنەرانیش هەڵدەستێت بە پۆلێنكردنی ئەو كەسانەی كە شیاون بۆ پۆستەكان. بۆ نموونە، ئەگەر بێت و وەزارەتی بەرگری بدرێت بە قەوارەی فڵان، یان وەزارەتی ناوخۆ بدرێت بە قەوارەی فیسار، ئەوە ئەم قەوارە سیاسییانەش پێ دادەگرن تەنیا لەسەر یەك كاندیدی دیاریكراو، لەوانەشە ئەم كاندیدە لەلایەن قەوارەكانی ترەوە پەسەند نەكرێت، لەبەرئەوەی قەوارە سیاسییەكان خاوەن تێڕوانینن لەبارەی ئەو كاندیدە و پەسەندی ناكەن، لەبەرئەوەی پێویستە ئەو كاندیدە لەلایەن هەموو قەوارە سیاسییەكانەوە پەسەندبكرێت و هەموویان لەسەری رازی بن. ئەم مەسەلەیەیە كەبۆتە هۆكاری دواكەوتن لە دەستنیشانكردنی كەسایەتییەكان بۆ پۆستەكان.))

هەربۆیە پرسیارێكی دیكەمان لە پەرلەمانتار عەبود كرد، ئایا چۆن ئەم بۆشاییانە پڕدەكرێنەوە؟ لەوەڵامی ئەم پرسیارەشدا بەمجۆرە رای خۆی بۆ گوڵان خستەڕوو: (هەڵبەتە ئەم بۆشاییە دەستوورییە و دواكەوتن لە دەستنیشانكردنی وەزیرەكان بۆ وەزارەتە ئەمنییەكان، بێگومان سێبەری داپۆشییە لەسەر رەوشی ئەمنیی شەقامی عێراقی. بەڵام پێویستە لەسەر ئێمە قسەی خۆمان بكەین و خاوەن بەرپرسیارەتی بین لەبەرئەوەی لەكۆتاییدا تەنیا هاووڵاتیی عێراقی باجەكان دەدات، نەك حكومەت یان سەرۆك قەوارە سیاسیەكان یان پەرلەمان، بەڵكو تەنیا هاووڵاتیی عێراقیە كە لەكۆتاییدا باجی هەڵەكانمان دەدات. هەربۆیە، پێویستە لەسەر هەموو لایەك ئەم بەرپرسیارەتییە لەئەستۆبگرێت و ئەم ئەمانەتە بپارێزێت و كاربكەین بۆ نەهێشتنی ئەم بۆشاییە و دەستنیشانكردنی كەسی شیاو كە خاوەن توانابن لە بەڕێوەبردنی دۆسیەكان بەشێوەیەكی پیشەیی و بێلایەنانە.))