پاشڤەچۆن ( النكوص یان regression) ئێكە ژ وان میكانیزمێن فرت و فێلا دەروونی كۆ دبیتن ل هندەك كاودانان دا ب سروشت ژی بهێت هژمارتن و هندەك جارێن دیتر نیشانەك ژ نەساخییەكا دەروونی بیتن. پاشڤەچۆن وەك پێناسە بریتیە ژ پەنابرنەبەر رەفتارێن كەڤن كۆ بۆ مەبەستی تێركرنا پالنەر و پێدڤیاتیێن خۆ ل قۆناغێن كەڤن دا تاكی بكار دئیناندن، و ئەڤ كارە ل دەمێ نۆكە دا بۆ مەبەستی چارەسەكرنا ئەو شەپرزەیی و ململانێ و شكەستنانە یێن ژ ئەگەرێ تووشبوونا كاودانەكێ تەژی ئاستەنگ و گڤاشتن و گەفەیان دكەڤیتە د ڕێكا تێركرنا پێدڤیاتیێن مرۆڤی، و بۆ ڤە مەبەستی دهێتە بكار ئینان.
شێوازەكێ خۆڤەكێشانێ یە و كەرەستەیەكێ بەرگریكرنێ یە كە گەلەك جاران و ل دەمێ شكەستنێن ژیانا مرۆڤی وی نەچار دكەن پەنایێ بۆ ببەتن چونكی بڤێ چەندێ دوو دەستكەفت بدەست وێڤە دهێن: یان تام و چێژەكێ ددەنە وی یان ژی دبنە ڕێكەك بۆ قۆرتالكرنا تاكی ژ تەنگاڤیان.
هندەك جاران ئەڤ چەندە خۆ د رەفتارێن سادە دا دبینیتن كە تاك بزاڤێ دكەتن بۆ بیرهاتنا رابردووی پەنایێ ببەتە بەر گەشتەكێ بۆ وی جهێ مەبەست بیرهاتنا وان رۆژ و سالانە، لێ هندەك جاران و نەخاسمە ل قۆناغێن گەشە و وەرارێ لناڤ زارۆك و سنێلەیان دهێتە دیتن كە دەمێ كۆ هەست ب ترسەكێ یان گڤاشتنەكا مەزن و بهێز دكەن تپلێن دەستێ خۆ دمێژن یان هندەك رەفتارێن زارۆكینیێ ژ خۆ دەردئێخن.
ئەڤ رەفتارێن نەهەژی گەلەك جاران د كریارێن تیرۆریستیدا ژی دهێنە دیتن كە ئەم دبینین لسەر ئاستێ سیاسی و چاخێ ئازادییا تاكی دا، ئەو شوینا بۆ چارەسەركرنا ململانێیا هزری و بیروباوەری یێن خۆ پەنایێ بۆ دیالۆگ و ڕێكێن ئاسایی و لۆژیكانە و سیاسی ببەن، دێ كریارێن دڕندانە ئەنجام دەن كە یێن مرۆڤێ نئاندرتال و بەری هنگێ نە كە ئاستێ مێنتالیێ مرۆڤی د ئاستەك لالواز دا بوویە و مرۆڤێ وی سەردەمی بۆ چارەسەركرنا خۆ پەنا بریە بەر شێوازێن دڕندانە. ئەڤ رەفتارێن ڕێكخراوێن تیرۆریستی پاشڤەچۆنەكا سایكۆلۆژیكی د كەساتیا وان دا نیشان ددەتن و ئاماژەیەكە بۆ شەپرزەیی و تێكچۆنەكا دەروونی كە ڤەڕێژا وێ ئەڤ پاشڤەچۆنە و بكارئینانا دڕندانەترین شێوازێن سەرەدەریكرنێ نە دگەل كەس و تاكێن سیڤیل، كە ب هێجەت و شێوازێن جۆداجۆدا دهێنە كۆشتن و مرۆڤایەتی د دیرۆكا خۆ دا شەرمێ ژ هەبوونا ڤان جۆرە رەفتار و تاوانان دكەتن و ئەڤە هەمی تەنێ بەس بۆ هندێ كە ببیتە دەرمانەك كە برین و شكەستن و لاوازییا وان د خۆ گۆنجاندن دگەل سەدێ بیست و ئێكێ بكەوینیتن و تەنا و ئارام بكەتن.
• ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما ( وار ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە(1387 ) ڕێكەفتی (12/8 /2015) ل(6).