كۆچكرن(immigration) ل سەدەیا بیستێ و نەخاسمە پشتی هەڕفتنا بلۆكێ رۆژهەلات، رەهەندەكێ نوی یا بخۆڤە گرتی و هەر چەندە كە هندەك وەلاتێن ئەورۆپی و ئەمریكی هێشتان بشێوازێن جیاواز خەلكێ وەك پەناهندە وەردگرن، لێ دیسان ژی هەر ئەوان وەلاتان و لبن كارتێكرنا ئەو پارتێن كۆ بناڤێن وەكی نیوفاشیست و ناسیۆنالیست دهێنە نیاسین، ڕێسا و یاسایێن تایبەت و مەرجدار یێن بۆ كۆچكرنێ دەیناندین. ئەڤان پارتێن سەری ل ڤان وەلاتان جهەكێ تایبەتێ بۆ خۆ ڤەكری و هێجەتا وان ژی بۆ ڤێ چەندێ هنگێ یێ خۆش بووی كە ل هندەك ژ ڤان وەلاتان ژ ئالیێ كێمەنەتەوەیێن مۆسلمان ئاریشەیێن دروست بووین و ئەڤ ئاریشەیە ژی ژ ئەگەرێ گڤاشتن و رەفتارێن كەسێن ناسیۆنالیست و نیۆفاشیستڤە ل دژی ئاوارە و كۆچبەران هاتیە ڕێكخستن. ژبلی ئاستەنگێن سەری، پشتی كریارا تیرۆریستییا 11 سپتەمبەرا 2001 ل ئەمریكا و چەندین كریارێن تیرۆریستی یێن هاوشێوە ل ئەورۆپایێ ڤان وەلاتان یاسایێن تووند یێن لبەر سینگێ كۆچبەران دەیناندین، و ل ڤان وەلاتان هەستێن دژی مۆسلمانان یێن گەشەی دكەتن و دۆماهیك هێجەت ژی بۆ وان هەستێن دژوار پەیدابوونا ڕێكخراوا تیرۆریستییا داعشە كە ل ئەورۆپا چەند كریارێن تیرۆریستی ئەنجام داین و هژمارەكا رۆژنامەڤان و خەلكا سیڤیل كرنە قۆربانی. ئەوجا دێ كۆچبەرەكێ مۆسلمان چەوا كۆچی ڤان وەلاتان كەتن لدەمەكی كۆ فاكتەرێن دیتر ژی یێن لسەر ڤان ئەگەرێن سەری. د ئێكەم ب ئێك گەهشتنا كۆچبەری بۆ ڤان وەلاتان دێ تووشی شۆكەیەكا سایكۆلۆژی و كەلتووری بیتن كە دربەك مەزن ل كەساتیا وی ددەتن. تاكێن جیاواز و كەلتوور و بۆها و بیروباوەرێن جیدا، كە وی بڤی رەنگێ نۆكە ئەو پێ هاتیە ڤان وەلاتان ب هیچ رەنگەكی پەسند ناكەتن، و وی نەچار دكەتن ئێك ژ ڤان دوو ڕێكان هەلبژێریتن: یان كەساتی و پێكهاتەیا خۆ ب هەمی بیروبۆچۆن و بۆها و ئاراستەیێن خۆڤە بگۆهۆڕیتن و كەساتیەك نوی لسەر بۆها و ئاراستە یێن وێ جڤاكێ و كەلتووری بۆ خۆ ئاڤا بكەتن و ئەڤە ژی گەلەك بزەحمەت و گرانە و هەمی كەس نەشێتن بگەهیتێ چونكی ژلایەكی ڤە پێگەهەكێ ئابووری دڤێتن و ژ لایەك دیتر ڤە پێشخانەك كەلتووری و رۆشنبیری و زمانەوانی دڤێتن كە ئەو ژی ژئەگەرێ نوی بوونا هاتنا كۆچبەری هەردیسان بزەحمەتە. و ڕێكا دووهەم ژی ئەوە كە كۆچبەر دەست ژ پێ درێژتر بزڤڕیتەڤە و ببیتە چاڤدێرەك بۆ ڤێ گۆتنێ كە" دەنگێ داهۆلێ ژ دویرڤە خۆشە". ئەڤە ژلایەكیڤە و گۆپیتكا ڤان ئاریشەیێن بەر و بەرسینگێ كۆچبەری دگریتن تنێ د لایەنێ سایكۆلۆژی و جڤاكی و یاسایی ڤە خۆ نابینن، بەلكۆ ژلایەنێ ئاسایشێ و ئابووری ڤە ژی ئەورۆپا یا ب قەیرانەكا مەزندا دەرباز دبیتن. دیارە خواندەڤان دزانیتن دەستێ تیرۆرێ یێ گەهشتیە هەمی جهەكێ جیهانێ و كەس لڤێ جیهانێ خۆ ژ سیبەرا رەشا وێ قۆرتال ناكەتن و بەلگە ژی بۆ ڤێ گۆتنێ هەمی ئەو كریارێن تیرۆریستینە كە لسەرتانسەری جیهانێ دهێنە ئەنجامگرتن، و سەبارەت ب قەیرانا دارایی ژی یەونان نموونەیەكا دیارا ڤێ قەیرانا ئەورۆپایە كە نەخاسمە د ڤان چەند سالێن دۆماهیێ دا دربێن گەلەك مەزن ل جڤاك و سایكۆلۆژیایا تاكێ ئەورۆپی دای و بەلگە ژی بۆ ڤێ چەندێ سەرهلدانا چەندەها ڕێكخراو و پارتێن كۆ دژی هاتنا پەنابەران كاردكەن و ژبلی كریارێن تووندوتیژانە ل دژی پەنابەران ل وان وەلاتان، گڤاشتنێن مەزن لسەر دەستهەلاتدارێن وەلاتێن خۆ دروست دكەن تا ڕێكێ ل هاتنا هزاران كۆچبەرێن بیانی و نەخاسمە مۆسلمان بگرن و دیارە ئەڤە ژی تارادەیەكێ بۆ زێدەبوونا رێژەیا ئاكنجیێن ئەورۆپا و كێمبوونا ژێدەرێن ژیارێ و خوارن و ڤەخوارن و پێدڤیاتیێن دیتر دزڤڕیتن.

•ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما ( ئەڤرۆ ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە (1708 ) ڕێكەفتی (23/8 /2015) ل(13).