سەردەمی ژێردەستی و داگیركاری بە سەر چووە ، میللەتی كورد چیتر رازی نابێت كەس لە جیاتی بریار لەسەر چارەنووسی بدات و خۆی ئایندەی خۆی دیار دەكات ، ئێستا كاتی سەربەخۆیی و دەوڵەتی كوردستانە .دەستنیشاكردنی سنووری كوردستان، كۆتایی هاتنی پەیمانی سایكس پیكۆ ، شەرٍی مەزهەبی و تائیفی لە عێراق و دەستێوەردانی وڵاتانی ئیقلیمی لە ناوخۆیی عێراق ، سەركەوتنی دیپلۆماسی كورد و پشتیوانیی نێودەوڵەتییەكانی لە دۆزی كورد ئاماژە و جوڵەكانی سەربەخۆیی خێراتر كردەوە و نزیكبۆتەوە . دوای ساڵی 2003 كە هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی دەستووری عێراقی 2005 بووەوە بە بەشێك لە عێراق، بەو مەرجە بوو، كە مانەوە لەگەڵ عێراق لە چوارچێوەی فیدڕاڵییەتێكی ئارەزوومەندانە دەبێت، ئەم بڕگەیە لە دەستووری عێراقدا هاتووە و پێكەوەژیانی كورد و عەرەب لە عێراقدا ئارەزوومەندانەیە، بەڵام با پرسیار لە خۆمان بكەین، ئایا بەغدا هیچ بنەمایەكی بۆ پێكەوەژیانی ئارەزوومەندانە هێشتۆتەوە؟ بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە دەبێت بگەڕێینەوە بۆ لای گەلی كوردستان و ریفراندۆم ئەنجام بدەین، بۆ ئەوەی گەلی كوردستان بڕیار بدات ئایا ئارەزوومەندە لەگەڵ عێراق بمێنێتەوە، یان ئەمە كۆتایی هاتووە و دەبێت بڕیاری سەربەخۆیی بدەین. بۆیە ئەگەر لە دوای ئەنجامدانی ئەم ریفراندۆمە گەلی كوردستان هەر بڕیارێك بدات، دەبێت سەركردایەتی سیاسیی كوردستان ئەو بڕیارە جێبەجی بكات، ئەوجا ئەو بڕیارە هەر بڕیارێك بێت، بەڵام دیارە هەموو لایەك دەزانێت بەغدا كارێكی نەكردووە كە كورد بێجگە لە بڕیاری سەربەخۆیی بریارێكی دیكە بدات.
گەلی كورد بە هۆی داگیركردنی خاك و نیشتیمانی تێكۆشا و دەستی دایە چەك بۆ ئەوەی دەنگی ئازادیخوازی و رزگاری بگەێنێتە هەموو دونیا و لە ماوەی 25 ساڵی حوكمرانی نیمچە سەربەخۆیی كوردستان ، جگە لە ئارٍامی و خێر و بێر بۆ دراوسێیەكانی نەبۆتە هیچ مەترسیی و ئاریشەیەك بە پێچەوانەوە دراوسێیی كان زۆرجار كێشە وئاریشەیان دروستكردووە . ئەوەی تائێستا بووه‌تە ئاستەنگ و بیانوو بۆ رێگری دەوڵەتانی دەوروبەر لە هەنگاوهەڵگرتنمان بۆ سەربەخۆیی، ئەوەیە ئەوان بانگەشە بۆ ئەوە دەكەن دامەزراندنی ئەم دەوڵەتە دەبێتە هۆكارێك بۆ ناسەقامگیریی ئەو دەوڵەتانەش، ئەوجا بۆ ئەوەی ئەم پرۆسەیە بە شێوەیەكی ئاشتییانە و بە لێكتێگەیشتن هەنگاوی زیاتر بەرەو پێشەوە بچێت، ئەوا دڵنیاكردنەوەی دەوڵەتانی دەوروبەری كوردستان بەوەی ئەگەر دەوڵەتێكی نوێ ببێتە هاوسێیان، ئەوا ئەم دەوڵەتە لە هیچ روویەكەوە زیانیان پێناگات و بەرژەوەندیی هەردوولا پارێزراو دەبێت، سەربەخۆبوونی كوردستانیش بەشێكی زۆری گرژی و ئاڵۆزی و قەیرانەكان كەم دەكاتەوە و دەبێتە هۆكاری چارەسەركردنی كۆمەڵێك گرفت لەو وڵاتانە و سەرەنجامیش دەبێتە هۆكاری كەمكردنەوەی دەستێوەردانی دیكە لە ناوچەكەدا بەگشتی.
ماوەیەكە لە سەروبەندی رزگاركردنی شاری موسل ، هەرٍەشە وگەڤی بەرپرسانی حەشدی ئێران و ئێران زۆر بووە ، ئەویش بە مەبەستی ئەوەی خۆی لەو هەموو تاوانە مرۆڤایەتییە لە كاتی كەوتنە ژێر دەستی شارەكە قسەی بێ‌ بنەما دەكاتە سەر كورد و ئەزموونی كوردستان و شەخسی سەرۆك بارزانی كە بە دڵنییاییەوە هەوڵەكانی رووبەرووی شكست دەبێ و رۆژی ریسوابوونی مالیكی و هاوبیران نزیكە . عێراق بە هۆی نوری مالیكی و هابیرانی شكستخواردووە،بۆیە دەیەوێت لە ڕێگەی هەڕەشەوە بوونی خۆی نیشان بدات، بەڵام هەموومان دەزانین عێراق و حكوومەتی عێراقیش تەنیا بەناو هەن، لە كۆی پانزە پارێزگا تەنیا ناوچەی سەوز پارێزراو بوو، سەدرییەكان شكۆی ئەوێیشیان شكاند، ئیدی لە كام سۆنگەی هێزەوە هەڕەشە دەكەن؟ لە مووسڵ بینیمان لە چاوتروكانێكدا چۆن سوپا هەرەسی هێنا و لەبەر یەك هەڵوەشا، حكوومەتێك زۆرینەی خاكەكەی بۆ نەپارێزرێت، بە چی هەڕەشە دەكات؟ لە هەڕەشەكانی ئەوان ناخۆشتر ئەو دۆست و دڵدارییەیە كە هەندێ حزبی هەرێمی كوردستان دەیكەین، ئاخر پرسیار ئەوەیە ئایا دەكرێ لە سەروبەندی باسی دەوڵەتی سەربەخۆدا پشتی نەیارانی كورد بگرن؟ عێراقێك هەر گەڕەك و شارێكی بەدەست دەستە و تاقمێكەوەیە، نازانم ئەو لایەنانەی لای خۆمان دڵیان بە كوێی عێراق خۆشە، بۆ دەبێت لە بەرانبەر هەندێ ئیمتیازاتی حزبی و پەردەپۆشیی شكستەكانیان ئەم كارە بكەن، ئەوەی بەرچاوە ئەو لایەنانە لەودیو سنوورەوە دەجوڵێنرێن بە دوو ئامانج، یەكەم دژایەتیی هەوڵەكانی سەربەخۆیی و دووەمیش هەوڵدان بۆ بەهێزكردنی عێراقێكی شیعی. ئێستا شتێك نییە بە ناوی عێراقێكی یەكپارچە وە و لێكترا و جارێكی تر شتێك بە ناوی عێراقی یەكگرتوو ، بونی ناوە .