ئامادەكردنی/فەرهەنگ غەفور

لە دونیای ئەمڕۆدا كە گۆڕانكاری بەسەر تەواوی كایەكانی ژیاندا هاتووە، هەر تەنیا ئامراز و داهێنراوەكانی نەگرتووەتەوە، بەڵكوو ئەمە گەیشتووەتە سەر گۆڕانكاری لە بایۆلۆجی و ئەدگار و ئاكار و هەڵسوكەوت و سۆز و هەستەوەریی مرۆڤەكانیش، ئێستا پرۆسەیەكی خێرا و بەربڵاو بۆ جوانكارییەكان نەك هەر لە ڕوخسار و ئەندامانی دەرەوەی لەشی مرۆڤدا بەڕێوە دەچێت و، خەریكە زۆر كەسیش بەهۆی ئەو گۆڕانكارییانەی لە ڕوخسار و لەشیاندا دەكەن ناناسرێنەوە، بەڵام بابەتەكە هەر بەوەندە نەوەستاوە، وا جوانكاری و دەستكاری گەیشتە ئاوازەكانی موزیك و گەیشتە ژێیەكانی دەنگی كەسەكانیش، بەتایبەت ئەمە لە ناو هونەرمەندان و دەنگبێژاندا كارەساتە و هیچ بەهرە و سەلیقەیەكی خۆڕسك بۆ كەسەكە ناهێڵێتەوە. كار گەیشتووەتە كۆپیكردنی دەنگی مرۆڤ بۆ ئەو دەنگەی خۆی دەیەوێ، تەنانەت زۆر لە هونەرمەندانی بەتوانا و موعتەبەر پەنا بۆ گۆڕانكاری لە دەنگیاندا دەبەن، جا ئەمە چ سەلیقە و هونەر و بەهرە و توانایەك بۆ كەسی هونەرمەند دەهێڵێتەوە، كاتێك هیچ شتێكی بە ڕەسەن ماكەكەی هی خۆی نەبێ و هەموو هاوردەكراو و لێكدراو و كۆپیكراوی ناو بەرنامەی دەزگاكانی تەكنەلۆژیا بێت؟ وا بڕوا ناسازترین دەنگ، كە تا دوێنێ ئەنكەرلئەسوات بووە، بە یەك دوو نەشتەرگەریی تەجمیلی (Auto_Tune) خۆی وەپێش دەنگە نایابەكان دەدا، كار وابڕوا كۆپیی دەنگەكانی نەمرانی وەك (زیرەك و ئەسغەری و مەردان و ماملێ و كاوێس و.. هتد) نێزیك لەخۆی دروست دەكرێت، ئەمە كارەساتێكە لە زەمەنی تەكنەلۆژیا و نانۆ و ڕۆبۆتەكاندا مرۆڤایەتی ڕووبەڕووی دەبێتەوە، وا بڕوا هیچ بەها و سەنگێك بۆ هونەر و دەنگ و ئاواز نامێنێتەوە.
ژیانی پێشان ئەگەرچی وەك ئەوەی لە باب و باپیرانمانەوە گوێبیستی بووین، زۆر هەژارانە و بە سكێك تێر و بە سێیان برسی بوون، بەڵام ژیانێكی تا بڵێی خۆش و بەهادار بووە، چونكە پەیوەندییە خێزانی و كۆمەڵایەتییەكان، كەسابەت و پیشەوەرییەكان، جەنگاوەری و عیشق و قوربانیدان، گۆرانی و حیكایەت و كولتوور و دابونەریت و سرووتە ئایینییەكان هەموویان ڕەسەنزادە و پاك و خۆكردە و مرۆكردانە بوون، گۆرانی و لاوك و حەیران و مەقامەكان، بە دەنگی بەسۆز و خۆشئاواز لە هەست و نەستی خەڵكدا جێگەیان گرتووە، بەپێچەوانەی ئەمڕۆ، كە ئامرازەكان و ڕۆبۆتەكان و ڕاگەیاندن و سۆشیال میدیا و تەكنەلۆجیا نەك هەر دەستكاریی هەستەوەرەكانی مرۆڤ دەكەن، بەڵكوو دەستكاریی جیناتی مرۆڤەكانیش دەكەن و خەریكە بە زیرەكیی دەستكرد مرۆڤ لەو بەرگەی دەهێنێتە دەر، كە پێی ناسراو بووە و دەیكات بە ئامرازێك لە ئامرازەكان، ئەمەش نەك هەر بە گۆڕانكاری لە ئەندامەكانی و لە ڕوخساری، بەڵكوو بە دەستكاری لە هەستەوەر و دەنگ و ڕەنگ و حەز و خولیا و ئاوات و داهێنانەكانیدا.
ئێستا لە شاشەكان، لە كەناڵەكان، لە سۆشیال میدیا، گۆرانبێژ و دەنگبێژ و هونەرمەندی وا بەرهەم بڵاو دەكەنەوە، كە بە ئاشكرا پێیانەوە دیارە، كە دەنگەكەیان قەڵپ و كۆپیكراوە، كە موزیكەكەیان وەرگیراو و هاوردەكراو و كۆپیكراوە، ئایا ئەمە بوو بە هونەر؟ جا مەگەر وا بێ، با بە نەشتەرگەری و جوانكاریی ئەلیكترۆنی گۆڕانگاری لە تۆڕەدەماری گوێ و بیستنی مرۆڤەكانیشدا بكرێت، بۆ ئەوەی لەجیاتی ئەو هەموو گۆرانی و موزیك و هونەرە، گوپێیەكان هەڵاوێرد لە نێوان دەنگ و موزیكە ناسازەكاندا بكەن و ئۆتۆماتیكی بیانخەنە سەر باری ساز، ئەوكاتە زەڕەزەڕ بە قاسپە، حەپەحەپ بە چریكە، هۆڕنە و هاڕە بە هۆرە و سیاچەمانە بگۆڕێت و چ باكمان بە گۆرانیبێژ و موزیك و هونەرمەندان نەبێ.
ئەم سەردەمەی ئێستا سەردەمێكی زۆر ئاڵۆزە و چركە بە چركە بەرەو ئاڵۆزتر دەڕوا، تەماشای ژینگە و سرووشت و كەشوهەوا بكە، تەواو شێواو و گۆڕاون، تەماشای ئاژەڵەكان بكە، سیستمی ژیان و ژینگەیان تێك دراوە و سەرگەردانن، ماسی و دەریاییەكان هەروا، مرۆڤ لە هەموویان پەرێشانتر و خانەخەراپترە و هەر خۆیشی دەستی لە تێكدانی سیستمی ژیانیدا هەیە، یان باشتر بڵێین سەرمایەداری و بازرگانی و ململانێ لەسەر مانەوەی هەندێك لەسەر حیسابی ئەوانی دیكە ژیانیان لە خۆیان و لە دەوروبەریان كردووە بە قوزەلقورت و، هاكا نەك هەر ژیار و هونەر و داب و ئەخلاقەكەیان، خۆیشیان سەریان تیا چوو.
لێرەوە دەمەوێ ئەوە بڵێم ئەگەر بێتو هەزمی ئەو دەستكاری و جوانكارییە بكەین، ئەوا گەشەی دەنگ و زانستی دەنگ و هەستە جوانەكان هیچ بەهایەكیان نامێنێت، خۆ ئەگەر گەنج و ئەكادیمیستەكانی بواری موزیك سوود لە تەكنەلۆجیا وەربگرن وەك پاڵپشتییەك لە پێشكەوتنی ئەورۆی موزیكی كوردی بەشێوەیەكی ئەرێنی و دوور لە دەستتێوەردانی تەكنیكی ئەلیكترۆنی، ئەوا ئەم ڕەوشە لە خزمەت بزاڤی كارەكەدا دەبێ، گەڕانەوە بۆ سەر ڕەسەنایەتی و كرۆكی مرۆڤایەتی، ڕەنگە تاكە دەرفەت بێ بۆ ئەوەی مرۆڤ لەو پەرێشانییەی تێی كەوتووە و بەرەو فەنابوونی دەبات، بەرەو ژیانێكی تا ڕادەیەك باشتر لەوەی ئێستای ببات.