هەموو چاودێرانی سیاسی پێشبینی ئەوەیان دەكرد لە هەڵبژاردنی ئەم جارە پارتی دادوگەشەپێدانAKP زۆرینەی دەنگەكان بەدەست دەهێنێتەوە، بەڵام ئەوەی جێگەی سەرسوڕمان بوو، ئەوەبوو كە نوێنەرانی پارتی ئاشتی و دیموكراتی BDP توانی 36 كورسی پەرلەمان بەدەست بهێنێت، ئەم رێژەیە نیشانەی ئەوەیە كە نوێنەرە كوردەكانی ناو پەرلەمانی توركیا كاریگەریان لەسەر نووسینەوەی رەشنووسی توركیا دەبێت و پارتی داد و گەشەپێدانیش هێندە كورسی بەدەست نەهێناوە كە بتوانێت بەتەنیا دەستوورەكە تێپەڕێنێت، هەربۆیە چاوەڕوان دەكرێت یەكێك لە ئەركە سەرەكییەكانی پەرلەمانی تازەی توركیا بریتی دەبێت لەڕەشنووسی دەستوورێك كە جێگەی ئەو دەستوورە بگرێتەوە كە لەساڵی 1980 لە ئاكامی كودەتایەكی سەربازی داڕێژراوە، بۆیە چاودێران پێشبینی ئەوە دەكەن داڕشتنی دەستوورێكی نوێ بۆ توركیا كاریگەری گەورەی لە پاڵشتی دیموكراتی زیاتر لە توركیادا دەبێت، هەوروەها دەبێتە هۆكاری ئەوەی مافی زیاتر بۆ كورد دابین بكات، سەبارەت بەم لایەنە رۆژنامەنووس سامی كۆهین لە لێدوانێكی تایبەتی بۆ گوڵان بەمجۆرە رای خۆی دەربڕی و وتی:(ئەنجامی هەڵبژاردنەكان زۆر سەرسوڕهێنەر نەبوو، بەڵكو چاوەڕوانكراو بوو، پێش دەنگدانیش لەمیانەی راپرسیە گشتیەكانەوە ئەنجامێكی زۆر نزیك لەوەی ئێستامان بۆ دەركەوتبوو، بەڵام جیاوازییەكە ئەوەبوو AKP بەنیازی ئەوەبوو دوو لەسەرسێی كورسییەكانی پەرلەمان مسۆگەر بكات، بەڵام دەركەوت نەیتوانی ئەو ژمارەیە بەدەست بهێنێت، بەڵام دیسان AKP بە بەدەستهێنانی %50ی دەنگەكان سەركەوتنێكی گەورەی بەدەستهێنا، چونكە بۆ جاری سێیەم بردنەوەی هەڵبژاردنەكان بەم رێژە زۆرە شتێكی زۆر گرنگە بۆ پارتێك كە نزیكەی 8-9 ساڵە دەسەڵاتی بەدەستەوەیە، ئەگەر جاری یەكەم بوایە و ئەم رێژەیەی بەدەست بهێنابوایە، ئەوا شتێكی ئاسایی بوو، بەڵام لە بەرامبەر ئەمەشدا لە پەرلەمان نوێنەرایەتیەكی زیاتر و هاوسەنگتر دروست بوو بە بەدەستهێنانی 326 ئەندام لەلایەن AKP، چونكە ئەمە بووە هۆی بوونی ئۆپۆزسیۆنەكانی تریش بەرێژەی بەرچاو لە پەرلەمان جا چ CHP یاخود MHP و ئەندامە بێلایەنەكانی BDP، بەتایبەتی BDP كە ژمارەیەكی باشیان لە پەرلەمان داگیركرد بە بەراورد لەگەڵ جارانی پێشوو كە توانیان 36 كورسی بەدەست بێنن، بەم شێوەیە پەرلەمانێكی هاوسەنگتر دروست بوو. لێرەدا دووبارەی دەكەمەوە راستە BDP وەك پارت نەیتوانی بچێتە پەرلەمانەوە، بەڵام چەندین ئەندامی بێلایەن هەن كە لەلایەن BDP و پاڵپشتی دەكرێن. ئەوەی راستیش بێ ئەو گرووپە 36 كەسییەی BDP خاوەنی چەندین بیروبۆچوونی جیاوازن، واتە راست ڕەو و چەپڕەویشی تێدایە لەڕووی ئایدیۆلۆژیەوەو و زۆرینەیان كوردن، بەڵام ئەندامیشیان تێدایە كە كورد نین. بێگومان ئەمە لەڕووی سیاسییەوە بلۆكێك پێكدەهێنێت و بەم شێوەیە بەشداری لە دانیشتنەكانی پەرلەمان دەكەن لەگەڵ پارتەكانی تر. لێرەدا شتێكی زۆر گرنگ هەیە كە دەمەوێ جەختی لەسەر بكەمەوە ئەویش ئەوەیە كە نوێنەرەكان نوێنەرایەتی گشت چینە جیاوازەكانی كۆمەڵگەی كوردی دەكەن بەهۆی جیاوازبوونی بیروبۆچوون و ئایدیۆلۆژیاكانیانەوە و ئەمەش تا بڵێی شتێكی گرنگە، چونكە كاتێ ئەو 36 ئەندامە پاڵپشتیكراوەی لەلایەن BDP بەشداری لە پەرلەمان دەكەن، ئەوا ئەمە ئەوە دەگەیەنێ كە زۆربەی هەرە زۆری چینە جیاوازەكانی كۆمەڵگەی كوردی نوێنەری خۆی هەیە لەناو پەرلەمان، بۆیە پێموایە بوونی ئەم جۆرە جیاوازیە لەڕووی بیروبۆچوون و بوونی نوێنەرانی پاڵپشتیكراو لەلایەن BDP لە پەرلەمان لەڕووی دیموكراسیەوە زۆر گرنگە. لە ئەنجامدا ئەمە گەشەسەندنێكی گرنگ بوو بۆ بەرەوپێشبردنی دیموكراسی توركیا و ئەزموونێكی گرنگیش بوو، بەڵام ئەگەر دادوگەشەپێدان 337 كورسی بەدەست بهێنابوایە، یاخود لەمەش زیاتر بیتوانیبایە 367 ئەندام بەدەست بێنێ، ئەوا AKP یاخود سەرۆك وەزیران مەیلێكی بەرەو سیستەمی سەرۆكایەتی واتە گۆڕینی سیستەمی توركیا لە پەرلەمانەوە بۆ سیستەمی سەرۆكایەتی دەبوو و ئەمەش جێی باس دەبوو. لێرەدا لەڕووی ئیمكانی هەمواركردنی دەستوور ئامادەكردنی زەمینە بۆ سیستەمی سەرۆكایەتی زۆر تەسك بۆتەوە، چونكە ژمارەی ئەندامانی AKP لە ژێرەوەی 330ـە ئەمەش ئەم گۆڕانكاری سیستەمەی زۆر زەحمەت كردووە. من دەمەوێ ئەوەش بڵێم ئەم مەسەلەی سیستەمی سەرۆكایەتیە چیتر لە ئەجێندای توركیا نەماوە، چونكە هەروەكو ئاماژەم پێكرد ئەگەر AKP زۆرینەی پێویستی بەدەست بهێنابوایە، ئەوا لەوانەبوو ئێستا باس لەم سیستەمە بكرابوایە، بەڵام بە لەدەستدانی ئەم زۆریە لە ئەنجێندا نەما و پێموایە لە داهاتووی نزیكیش نایەتەوە ناو ئەجێندای توركیا، چونكە ئەجێندای توركیا هەر خۆی لە خۆیدا زۆر سەرقاڵە بە چەندین مەسەلەی تر وەكو ئامادەكردنی دەستوورێكی نوێ هەروەها چەندین مەسەلەی ئابووری تری توركیا هەیە كە ئەجێندایەكی زۆر چڕی بۆ توركیا دروستكردووە و لەم ئەجێندا چڕەشدا چیتر باس لە سیستەمی سەرۆكایەتی ناكرێ)).


سەبارەت بەهۆكاری كەمكردنەوەی ژمارەی كورسییەكانی AKP لەناو پەرلەمانی توركیا سامی كۆهین لەدرێژەی لێدوانەكەیدا پێی وتین: (لەراستیدا AKP بەر لە هەڵبژاردنەكان ئامانجی لاوازكردن و نەهێشتنی MHP بوو و مەسەلەی ئاشكراكردنی بەڵگەكان و كاسێت ئەمە دووپات دەكەنەوە، چونكە ئەگەر MHP لەژێر ئەم %10 بمابایەوە، ئەوا نەیدەتوانی بێتە پەرلەمان و لەئەنجامدا دەنگەكانی بۆ AKP دەگوێزرایەوە. هەربۆیەش ئەو حساب و لێكدانەوانەی AKP كە 367 كورسی بەدەست دێنین و دەستوور بەتەنیا هەموار دەكەین، لەسەر ئەم بنچینەیە دامەزرابوو، چونكە ئەگەر MHP لە ژێرەوەی ئەم %10 بمابایەوە، ئەوا لە قازانجی AKP دەبوو و دەیتوانی ئەندامی زیاتر بنێرێتە پەرلەمان و لە ئەنجامدا دەیتوانی زیاتر پرۆگرام و ستراتیژیەكانی خۆی پەیڕەو بكات، بەڵام %13 دەنگەكان لەلایەن MHP كە بووە هۆی ئەوەی بوونێك دروست بكات بۆ ئەندامانی MHP لە پەرلەمان. بێگومان ئەمەش لە بەردەم AKP لە پەرلەمان ئۆپۆزسیۆنی زیاتر هاوسەنگ دروست دەكات، چونكە بۆ نموونە ئەگەر MHP لەژێر رێژەی %10 بمابوایە، ئەوا لە پەرلەمان تەنیا پارتی CHP وەك گەورەترین پارتی ئۆپۆزسیۆن و ئەندامە بێ لایەنەكانی كوردەكان و پارتی BDP بوونیان دەبوو، ئەمەش ئەوە دەگەینێ كە لەم تابلۆیەدا چینێكی لایەنگری MHP لە پەرلەمان بێبەش دەبوون، بەڵام ئێستا بە بوونی MHP پێكهاتێكی زیاتر هاوسەنگ دروست بووە و لایەنگرانی MHP ش نوێنەریان هەیە لە پەرلەمان و ئەمە لەرووی دیموكراتیەوە زۆر تەندروستترە و باشترە، مەسەلەی پاڵپشتیكردن و دان پێدانانی بیروبۆچوونەكانیان، ئەوا ئەمە شتێكی ترە، بەڵام لەڕووی بوونیان لە پەرلەمان CHP و MHP و BDP و AKP ئەمانە پێویستە نوێنەریان هەبێ، چونكە ئەوانە رەنگدانەوەی ئەو چینانەن كە كۆمەڵگەی توركیای لێ دروست دەبێ، بۆیە پێویستە ئەمانە بەرێژەی دروست و رێكوپێك نوێنەراتی بكرێن لە پەرلەمان، چونكە هەر خۆی لە خۆیدا رێژەی %10 رێژەیەكی زۆر بەرزە و یەكێكە لەو مەسەلانەی كە زۆر تاوتوێمان لەسەری كردووە و پێموابێ زۆر باشتر دەبێ لەرووی دیموكراسیەوە ئەگەر رێژەكە %10 نەبێ. بێگومان ئەمانە لە داهاتوودا بیریان لێدەكرێتەوە و لەوانەیە بڕیاریش لەسەر ئەم بابەتە وەربگیرێ، بەڵام هەرچۆنێكبێ ئێستا ئەم هەڵبژاردنە بەم رێژەیەوە بەڕێوەچوو و بەدەستهێنانی %13 لەلایەن MHP و رزگاربوونی لەم رێژەیە گەشەسەندنێكی تەندروست بوو لەڕووی دیموكراسیەوە).


AKP دەنگی زیاتری هێناوە
بەڵام كورسی كەمتری دەست كەوتووە
حەسیب قەبڵان كە یەكێكە لەو پەرلەمانتارە كوردانەی كە ئەمجارەش هەڵبژێردراوەتەوە، سەبارەت بە خوێندنەوەی بۆ ئەم هەڵبژاردنە لە لێدوانێكی تایبەتدا بە گوڵانی راگەیاند: (پێشەكی پێویستە سەیری ئەوە بكەین كەوا ئاك پارتی لە چ ناوچەیەك رێژەی پاڵپشتیكەرانی یاخود دەنگدەرانی زیادی كردووە و لە چ ناوچەیەك ئەم رێژەیە لە كەمبوونەوەدایە، بێگومان ئاك پارتی لە هەڵبژاردنی ئەمجارەدا دەنگێكی زۆری لە ناوچە كوردیەكان لەدەست داوە و پاڵێوراوە بێ لایەنەكان زۆرینەی دەنگەكانیان لەو ناوچانە بەدەست هێناوە و ژمارەی ئەندام پەرلەمانەكانیان دوو ئەوەندەی جاران زیادی كردووە، بۆیە دەتوانم زۆر بە راشكاوی بڵێم كە هیچ بەرزبوونەوەیەك لە رێژەی دەنگەكانی AKP لە جوگرافیای ناوچە كوردییەكان رووی نەداوە و پێویستە زۆر جەخت لەسەر ئەم خاڵە بكرێتەوە. هەروەها پێویستە ئەوەش بڵێم كەوا لە هەڵبژاردنێك كە رێژەی %10 هەیە و لە ئەنجامی ئەم سیستەمە ئۆپۆزسیۆنی لاوازی وەك CHP و MHP دروست بوون و بێگومان لەم بارودۆخە AKP دەتوانێ رێژەی دەنگەكانی بەرز بكاتەوە، بەڵام لەگەڵ ئەمەشدا رێژەی ئەندام پەرلەمانەكانی AKP لە 334 دابەرزیوە بۆ 326 بۆیە پێویستە ئەم راستیە لەبەرچاو بگرین. لەم هەڵبژاردنەدا تاكە لایەن كە رێژەی دەنگەكانی بەرزكردبێتەوە نوێنەرە بێلایەنەكانە واتە BDP یە. ئەمە بریتییە لە تابلۆیەكی گشتی هەڵبژاردنەكان و ئەم تابلۆیە كۆمەڵێ هەلی باشمان پێشكەش دەكات بۆ هەمواركردنی دەستوور و لەهەمان كاتیشدا ئەم هەلانە ئەگەر لەلایەن AKP نەقۆزرێنەوە، ئەوا دەبنە هۆی دروستبوونی كێشەی نوێ، بۆ نموونە كێشەیەكی وەك كێشەی كورد كە تا ئێستا چارەسەر نەكراوە پێویستە چارەسەر بكرێ. سەبارەت بە دەستوور سەرۆك وەزیران چۆن هەڵوێست وەردەگرێ لەبەرامبەر كێشەی زمانی دایك و داواكاریە رەواكانی كورد، پێویستە هەنگاوەی پۆزەتیڤ هەڵبگرێ، ئەگەر وا نەبێ ئەوا لەم چوار ساڵەی داهاتوو باری حكومەت قورستر دەبێت و زیاتر پاڵپشتی خەڵكی لەدەست دەدات و خەڵكیش لەخۆی توڕە دەكات. ئەم توڕەیی و گرژیەی خەڵكیش لە گۆڕەپان و كۆبوونەوەكان رەنگدەداتەوە و دەبێتە هۆی قورستركردنی كاری حكومەت كاتێ كار گەیشتە ئەم راددەیە، ئەوا ئاساییكردنەوەی بارودۆخەكە زۆر ئاستەمە)).
سەبارەت بە پێویستی AKP بۆ پاڵپشتی پارتەكانی دیكە و نوێنەرە كوردەكانی پەرلەمان بۆ پشتگیری كردنی بۆ داڕشتنی دەستوورێكی نوێ بۆ توركیا و گۆڕینی سیتمی توركیا بۆ سیستمی سەرۆكایەتی، حەسیب قەپلان لە درێژەی لێدوانەكەیدا وتی: (سەرۆك وەزیران نە 330 ئەندامی بەدەست هێناوە بۆ ئەوەی بتوانێت ریفراندۆم بكات و نە 367 ئەندامی هەیە تابتوانێت بە تەنیا دەستوور هەموار بكات، بۆیە پێویستە سەرۆك وەزیران ئەم بارە لەبەرچاو بگرێ و پێشنیاری ئەوەی بۆ دەكەم كە واز لەم جۆرە خەیاڵانە بێنێ، چونكە CHP و MHP و ئێمەش دژی سیستەمی سەرۆكایەتین، بەڵام ئەگەر ئۆتۆنۆمی دیموكراسی ناوچە كوردیەكان قبووڵ كرا و توركیا هەنگاوی نا بەرەو ئاستێكی دیموكراسی بەرزتر ئەوسا لەو ناوچانەی كە لەژێر كۆنترۆڵی سەرۆك وەزیرانن لەوانەیە سیستەمی سەرۆكایەتی پەیڕەوی بكرێ بەبێ دروستكردنی كێشە بۆ ئێمە، جا ئەگەر سیستەمی نیو سەرۆكایەتی پەیڕەو دەكەن یان شتێكی تر ئەوە كێشە نابێت، بەڵام لە كاتی ئێستاماندا ئەمە مەحاڵە)).


كرانەوە و چارەسەری كێشەی كورد
كاتێك باسی پرۆسەی كرانەوە و دیموكراتی توركیا دەكرێت، زۆربەی چاودێران پێیانوایە بەبێ چارەسەری كێشەی كورد ئەم پرۆسەیە سەركەتوو نابێت، بۆیە لەدوای هەڵبژاردنەكان و رەوینەوەی تای گەرمی هەڵمەتەكانی هەڵبژاردن، چاو لەسەر ئەوەیە تاچەند هەنگاو بۆ ئەم مەسەلە گرنگانە هەڵدەگیرێن، رەجەب تەیب ئەردۆگانیش دوای هەڵبژاردنەكان لە وتارێكیدا داوای هاریكاری و هەڵدانەوەی لاپەڕەیەكی نوێی كرد، سەبارەت بەم لایەنە سامی كۆهین بەگوڵانی راگەیاند:(لە راستیدا وتارەكەی ئەردۆگان، وتارێكی گرنگ بوو و ئەوەمان بۆ دەردەخات كە بەڕێز ئەردۆگان بەنیازە لاپەڕەیەكی نوێ هەڵبداتەوە، ئەمەش شتێكی زۆر پۆزەتیڤە بۆنموونە كرانەوەكانی دەستوور و كۆمەڵێ كاری تر كە لەوپەڕی گرنگیدان و پێویستە ئەنجام بدرێن و پێویستە چاوەڕوانی ئەوە نەبین كە گشت ئەمانە لەلایەن یەك لایەن و یەك پارتەوە ئەنجام بدرێن، چونكە ئەمانە دەكەوێتە ئەستۆی گشت لایەك. بۆنموونە لەگەڵ ئۆپۆزسیۆن و پارتەكانی تر و دامەزراوە سڤیلەكانی كۆمەڵگە و لەگەڵ میدیا و رووناكبیرانی وڵات و ئەكادیمیستكارەكانی وڵات بەیەكەوە ئەنجام بدرێ، چونكە ئامادەكردنی دەستوورێكی نوێ وەك هەمواركردنەوەی دەستوور یاخود گۆڕینی ماددەیەكی دەستوور نییە، بەڵكو شتێكی زۆر سەرەكیە و جۆرێكە لە دروستكردنی ژێرخان بۆ كۆمەڵگە بۆیە پێویستە لەلایەن گشت چینەكانی كۆمەڵگەوە دابڕێژرێت)).
بەڵام خاتوو پەروین بوڵدان كە ئەویش یەكێكە لەو پەرلەمانتارە كوردانەی ئەمجارە هەڵبژێردراوەتەوە، سەبارەت بەرۆڵی ئەمجارەی پەرلەمانتارە كوردەكان كە ژمارەیەكی باش زیادیان كردووە، هەندێك چاودێر پێیانوایە ئەمجارە نوێنەرە كوردەكان رۆڵێكی گرنگتر دەگێڕێن بۆ كاركردن بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد بەشێوەیەكی دیموكراتیانە. ئەمەش مانای ئەوەیە بە چەند گۆڕانێكی سادە رازی نابن كە سروشتی گشتی كێشەكە پشتگوێ دەخات، هەربۆیە لەمبارەوەو لە لێدوانێكی تایبەتی بۆ گوڵان وتی:(بێگومان لەو بڕوایەداین كە لەپەرلەمانی ئەمجارەدا بەرێژەیەكی بەرز گۆڕانكاری و گەشەسەندن لەرۆڵی نوێنەرە كوردەكان روودەدات، ئێمە پێشتر تەنیا 20 ئەنداممان هەبوو توانیمان رۆڵێكی باش بگێڕین، هەڵوێستمان لەبەرامبەر گشت كێشەكانی توركیا دیاربوو، بۆ نموونە پێشنیارەكانی یاسا و پێشنارەكانی چارەسەر بۆ كێشە و لێكۆڵینەوەكانمان، بۆیە ئەم 20 نوێنەرەی BDP زۆرترین كاریان لەناو پەرلەمان دەكرد. ئەم خولە تازەیەش لەبەر ئەوەی بە ژمارەیەكی زۆرتر و رێژەیەكی زیاتر دەچینە پەرلەمانەوە پێموایە ئەم ماوەیە زۆر بەسوودتر و باشتر بەسەر دەچێ و لەوانەیە لەڕووی چارەسەركردنی كێشەكانەوە توركیا بگاتە ئاستێكی زۆر جیاواز لە جارانی پێشوو، چونكە 36 نوێنەری یەك لە یەك زیاتر شارەزا و لە بواری جیاوازمان هەیە، بۆیە پێموایە زۆر سوودمەندتر دەبێت ئەم ماوەیە و پێموایە دەتوانین لە ئاستی چارەسەركردنی كێشەكان هەنگاوی زۆر گەورەتر هەڵبگرین. ئێمە سوورین لەسەر ئەوەی، ئەوەی لەدەستمان بێ بیكەین بۆ چارەسەركردنی ئەم كێشەیە و وەستاندنی ئەو خوێنەی كە رژاوە و سەرۆك وەزیران چیتر ناتوانێت بەرپرسیارێتی ئەمە بگرێتە ئەستۆ، بۆیە مەزندەدەكەم لە داهاتوو توركیا بەرەو قۆناغێكی نوێ هەنگاو هەڵدەگرێت و هەر لایەك لای خۆیەوە بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد هەوڵ دەدات)).

سامی كۆهین بۆ گوڵان:
گرووپە 36 كەسیەكەی BDP، لەڕووی سیاسییەوە بلۆكێك پێدەهێنێت و بەم شێوەیە بەشداری لە دانیشتنەكانی پەرلەمان دەكەن لەگەڵ پارتەكانی تر
حەسیب قەپڵان بۆ گوڵان:
ئەگەر ئەردۆگان هەڵوێستی پۆزەتیڤانە نەبێت بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد، لە هەڵبژاردنەكانی داهاتوودا دەنگی زیاتر لە ناوچە كوردییەكان لەدەست دەدا





هەندێ زانیاری سەبارەت بە هەڵبژاردنەكانی توركیا
ئامادەكردن: ئاسۆ كەریم

ژمارەی ئەو كەسانەی مافی دەنگدانیان هەبووە و ناویان تۆمار كرابوو: 50،339,544
ژمارەی ئەو دەنگدەرانەی بەشداریان لە هەڵبژاردندا كرد: 43،913،276
ژمارەی دەنگی راست: 42,973,736.
ژمارەی سندوقەكانی دەنگدان: 199,544 سندوق.
ژمارەی بازنەكانی هەڵبژاردن: 85 بازنە
ژمارەی حزب و لایەنە بەشداربووەكانی هەڵبژاردن: 16
رێژەی دەنگی هەر چوار لایەنی براوەی هەڵبژاردن:
پارتی دادوگەشەپێدان (AKP): 21,466,446 دەنگ، واتە 49,95% (326 كورسی).
پارتی گەلی كۆماری (CHP): 11,147,692 دەنگ، واتە 25,94 (135 كورسی).
پارتی بزووتنەوەی میللی (MHP): 5,576,116 دەنگ واتە: 12,98% (53 كورسی).
كاندیدە سەربەخۆیەكانی كورد كە پارتی ئاشتی و دیموكراسی BDP پشتیوانی لێكردن و بەناوی (بلۆكی كار، دیموكراسی، ئازادی) كاریان كرد و چەند حزب و لایەنێكی تریان لەگەڵ خۆدا بەشداری پێكرد، لەوانە پارتی ماف و ئازادییەكان كە پارتێكی كوردانە و بە HAK-PAR ناسراوەو پارتی بەشداریپێكردنی دیموكراتی كە بە KADEP ناسراوە و چەند گرووپێكی بچووكی سۆسیالیستی. 2,826,031 دەنگ واتە 6,58% (36 كورسی).
كورد لە هەر یەك لە ویلایەتەكانی (دیاربەكر، هەكاری، ماردین، شەرناخ، باتمان) لە 50% زێتری هێناوەوە و لە (وان)یش تۆزێك لە خوار 50%یە.
بۆ یەكەمجار لە مێژووی توركیا، (سریانی)یەكی مەسیحی بەپشتیوانی كوردان، بۆ پەرلەمانی توركیا هەڵبژێردراوە و ناوی (ئەرۆل دورا)یە و لە ویلایەتی(ماردین).
عەبدولڵا لەوەند (سەرۆكی پارتی كاری سۆسیالیست) بە پشتیوانی كورد لە بازنەی (ئیستانبوڵ3) سەركەوتووە.
بێ لە چەند كەسایەتییەكی ناسراوی كورد وەكو (لەیلا زانا، خەتیب دیجلە، سەلاحەدین دەمیرتاش، حەسیب قاپلان، ئایسەل تۆغلۆك..) ئەمجارە سری سورەیا ئۆندەر، سیناریۆنووس و ستووننووسە لە رۆژنامەكانی وەك (Özqür gündem, Birgün, radikal) ئەرتوغرول قورقچو كە یەكێكە لە سەركردەكانی بزووتنەوەی قوتابیانی توركیا لە ساڵی 1968.
لە دیاربەكر، شەرەفەدین ئالچی، ئالتان تان (نووسەرێكی ئیسلامی كوردپەروەرە) بە پشتیوانی (بەدەپە) سەركەوتن.