ئێمناهی و ئاسایێش ب هەمی جۆرێن خۆڤە ئێكە ژ گرنگترین پێداویستیێن مرۆڤی و تیۆرێن تایبەتێن هەین كە د فەرهەنگا سایكۆلۆژی و رێبازێن جیاوازێن وێ تەكەزێ لسەر دكەن. ئێمناهی و ئاسایێشا سایكۆلۆژی بریتیە ژ هەستا هندێ كە جڤاك دانی ب مرۆڤی ددەتن و ڕێزێ ل وی دگریتن و وی ب پشكەك ژ خۆ دهژمێریتن. ئانكۆ ژێنگەها جڤاكی هەڤالەكێ گرنگە د ژیانا وی تاكێ هەست ب ئێمناهی و ئاسایێشێ دكەتن و بەرۆڤاژی وێ ژی دوروستە. چەند خوارن و ڤەخوارن بۆ ژیانا مرۆڤی پێدڤینە هند ژی ئێمناهی و ئاسایێش بۆ وەرارێ و گەشەكرنا مرۆڤی و ساخلەمییا سایكۆلۆژییا تاكی فەر و گرنگە. ئەڤ جۆرێ ئێمناهی و ئاسایێشێ بەری هەر تشتەكی ژ خێزانێ و جێگیری و نەگۆهۆڕییا وێ و هەبوونا ئێمناهییا خێزانێ دەس پێدكەتن. هەكە زارۆك دناڤ خێزانێدا هەست ب ئێمناهی و ئاسایێشێ نەكەتن دێ چەوا بدروستی و باشی هێتە پەروەردەكرن و پێگەهاندن؟ دێ چ جۆرە مرۆڤەك ژ وی دوروست بیتن؟ ئایا هەكەر تاكەك د خێزانەكا پڕ ئێمناهی پەروەردە ببیتن و تێدا هەست ب ئێمناهی و ئاسایێش و ئارامیێ بكەتن و ببینیتن هەمی یان گەلەك ژ پێدڤیاتیێن وی لسەر دەستێ خێزانێ دهێنە دابینكرن، بزاڤێ ناكەتن ڤێ هەستێ لسەر ژینگەها جڤاكییا دەرڤە ژی پیادە و جێبەجێ بكەتن و د وێ ژینگەها مرۆڤیدا ژی هەمان هەستا ئێمناهیێ لجەم وی دوروست ببیتن؟ ئایا هنگی وەسا نابینیتن كە كەسێن د وێ جڤاكێدا ژێدەرێن باشێن چاكیێ دگەل وی و ڤیانا وی و هاریكاریكرنا وی نە؟ ئایا هنگی هەست ناكەتن ئەڤ ژینگەها مرۆڤییا دەوروبەری وی دپەژرینیتن و قەبیل دكەتن؟ پەژراندنا جڤاكی وەكی پشكەك ژ هەستكرن ب ئێمناهی و ئاسایێشا سایكۆلۆژی ئێكە ژ گرنگترینی پێدڤیاتییان بۆ هەر مرۆڤەكی. پشتی ڤێ هەستێ تاكی دێ باوەری بخۆ هەبوون لجەم پەیدا بیتن، و ئەڤـ باوەری بخۆ بوونە و باوەری ب ژینگەها جڤاكییا دەوروبەرێ خۆ هاتن بۆ ژیانێ و مانێ فەر و پێدڤییە. ئەم بڤێ ئێكێ پێدڤی ب هندێنە كە لدەمێ رووی ب رووی بوونا كاودان یان گیانەوەرەك مەترسیدار یان نەساخییەكێ ئاسایێشەك بۆ مە هەبیتن. بەلێ كەسەكێ ژ ئێمناهی و ئاسایێشا خۆدێ خۆ و یا سایكۆلۆژیك دویر بیتن بەردەوام یێ د دوودلی و گۆمان و ترسێدا. ئەڤ ترسە دێ وی پالدەتن بۆ هندێ ژ خۆدێ خۆ پشت ڕاست نەبیتن چونكی هەست ب مەترسیەكێ لسەر خۆدێ خۆ دكەتن، و چ گۆمان تێدا نین ئەڤ مەترسییە كارتێكرنێ لسەر هەمی لایەنێن وی یێن سایكۆلۆژی و جڤاكی و فیزیكی ژی دكەتن. ژ لایەنێ فیزیكی ڤە دێ تووشی ئاریشەیێن جەستەیی بیتن و ژ لاینێ سایكۆلۆژیڤە د كاودانەكێ خرابێ دەروونیدا ژیتن و جۆرەها قەیران و ئێش و ئازارێن دەروونی بۆ وی دوروست بیتن. پێدڤیاتی ب ئێمناهی و ئاسایێشا سایكۆلۆژی تاكی پاددەتن بۆ هندێ كە تێكەلی مرۆڤێن دیترێن د جڤاكێدا ببیتن و یان بزاڤێ بكەتن كە ژ لایەنێ ڤێ جڤاكێڤە بهێتە پەسندكرن چونكی ئەڤ پەسندە بۆ وی گرنگە و هەكەر ئەڤـ قۆناغە
دوروست ببیتن دێ تاك ژی دناڤ ڤێ جڤاكێدا هەست ب بوونا خۆ كەتن و ئەڤ پەیوەندییا دوولایەنە وەكی جەهدەیەكا دوو ساید كە تێدا دان و ستاندن یا دناڤبەرا تاكی و جڤاكێدا هەی و وەریسێ وێ ژی ئێمناهی و ئاسایێش و ئارامییا هەر دوو لایەنان و باوەرییا وانە ب خۆدێ خۆ و ب یێ بەرامبەر. بڤێ ئێكێ ژی كاركرن بۆ گەهشتەن ب ئارمانجێن تایبەت و گشتی و نەتەویی ژی دێ ئاسانتر و بلەزتر هێنە بدەستڤە ئینان.
ژێــدەر: العزی، سویم ( 2010). علم النفس السیاسی، قراءە تحلیلیە نقدیە، گ. 1، الجامعە و اپراء، الاردن.
• ئەڤ بابەتە یا ل رۆژناما ( ئەڤرۆ ) هاتیە بەلاڤكرن ل ژمارە ( 1533 ) ڕێكەفتی (23 / 11/2014 ) لاپەرە ( 13).