con î muler prrofîsorî zanistî siyasîye le zanikoyi ohayo steyt û le heman katda twêjere le senterî mêrşon bo dîrasatî asayşî nêwdewlletî, le heman zaniko. xawenî çendîn ktêbe lebareyi çend prs û babetî giringewe, wek herreşekanî peywest be asayşî neteweyî, tîrorîzim û dîmukrasî û gorranikarîyekan le siyasetî cîhanî û siyasetî derewe. gullan le miyaneyi dîmaneyekda çend prsêkî legellda şrovekrd, ke peywest bûn be lêkdaneweyi siyasetî dereweyi îdareyi serok donalld tiremp be siyasetî em îdareye, betaybetî le ast nawçeyi rojhellatî nawerrast û çend prsêkî dîkeyi peywendîdar.

* wek aşkraye siyasetî îdareyi emirîka be serokayetîyi donalld tiremp le ast rojhellatî nawerrastda mşitumirrêkî zorî be dwayi xoyda hênawe, aya pêt waye le derencamî em siyaseteda êsta em nawçeye bo pêge û berjewendîyekanî emirîka kemtir selamete?
- le rastîda ew boçûne heye, ke em nawçeye zor giring nîye bo wîlayete yekgrtuwekanî emirîka û hîç katêkîş giring nebuwe, bo nmûne katêk emirîka destêwerdanî lem nawçeyeda krd û hewllî da gorranikarî têda bedî bihênêt, ewa eme bîrokeyekî bêmana bû, betaybetî katêk wîlayete yekgrtuwekanî emirîka le sallî 2003 destêwerdanî le 'êraqda krd. kewate eweyi lem nawçeyeda bedî dekrêt eweye ke kêşekan bê endaze allozn, herçonêk bêt, lêreda debêt amaje beweş bikeyin ke eweyi peywendî be 'êraqewe hebêt, ewa twanra serkewtin le şerre gewrekeda dij be da'ş bedî bihêndrêt, herçende zorbeyi erk û sextîyi şerreke, betaybetî leser zemîn kewtibowe estoyi 'êraqîyekan nek emirîka, betaybetî ke ewe şerrêk bû dij be dujminêk kra ke ta dwa radide dllrreq û bê bezeyî bû.

* êwe basî doxî 'êraq û peresendinekanî em wllatetan krd, çon le helumercî êstayi em wllate derrwanin?
- eweyi le peywendî be şerrî da'şewe amajem pêkrd, ewa berewpêşçûnêkî gewre bû ke twanra serkewtin lew şerreda bedest bihêndrêt, legell eweşda kêşeyi gewre hen ke rûberruwî em wllate bûnetewe, wek gendellîyi û bûnî ḧukmirranîyekî xirap, ke eme beser wllatanî dîkeyi nawçekeşda cêbecê debêt, le nêwyanda wllatî êran.
* êwe amajetan be peresendin, yan berewpêşçûn le şerrî dij be da'şda krd, bellam le êstada çawdêran û şrovekan hoşdarî deden le dûbare drustibuneweyi em rêkxirawe, leser ew binemayeyi ke hêşita ew hokarane le aradan ke le binerretda bûne hoyi serhelldanî em rêkxirawe, xwêndineweyi êwe lem ruwewe çîye?

- le rastîda min lêreda detwanm ewende billêm ke eme kêşeyeke û be rastî debêt xellkî em wllate xoyan hewllî çareserkrdinî biden. beherḧall min lêreda demewêt bas le peresendinêkî dîke bikem, ke peywendî be kurdewe heye, renge berawrd be set sallî rabrdû eweyi le êstada hatotearawe başitirîn derfet bêt, bo eweyi kurd cllewî çarenûsî xoyi bigirêtedest, umêdewarm ke kurd be wriyayî û hoşiyarîyewe hengaw hellbigirêt. ême dezanîn kurd le sûriya û turkiya û 'êraq û êranda bûnî heye, be şêweyekî gşitî min pêm waye emeş satewextêkî mêjuwîyi giringe. bellam min raspardem eweye ke kurd pêwîste siyaset bikat, hendê kêşeyi cdidî heye ke debêt leberçawyan bêt, çunike teniya be temenina û be xozge em kêşane çareser nabin û kotayiyan pê nayet. herweha min demewêt amaje bewe bikem, ke berawrd be beşekanî dîkeyi 'êraq jiyan le nawçe kurdîyekanda le ruwî abûrî û komellayetîyewe le astêkî başitirdaye û giringe bitwandrêt parêzgarî lê bikrêt, betaybetî ke kurd wllatêkî cwan û aramî heye.
* êwe amajetan be wllatî turkiya krd, demanewêt lem bareyewe prsiyarî ewe bikeyin, ke çon le siyaset û îdareyi ew wllate derrwanît û çi hellsengandinêkt bo peywendîyekanî turkiya û emirîka heye?
- eweyi turkiyayi zor serqall krduwe û krdûyetî be ewlewîyet, brîtiye le prsî tîror le nawxoyi wllatekeda, ke ême dezanîn wîlayete yekgrtuwekanî emirîkaş zor hestiyare beramber be prsî tîror, betaybetî ke bînîman çi kardaneweyek le dwayi rûdawekanî 11î sêptemberewe hebû, be heman şêwe wllatî çîn-îş be hestiyarîyewe lem meseleye derrwanêt û eweta be hezaran xellkî zîndanî krduwe, bellam eger le kardanewekanî turkiya birrwanîn, ewa debînîn em wllateş ziyaderrewî krduwe le perçekrdarekanîda, emeş meseleyeke ke debêt leberçaw bigîrêt.


* le êstada bas lewe dekrêt ke wîlayete yekgrtuwekanî emirîka twaniyuyetî le ruwî wzewe serbexoyî bedest bihênêt û beşî pêdawîstîyi xoyi berhem bihênêt, pêt waye eme çi karîgerîyekî leser birriyar û siyasetekanî emirîka le ast nawçeyi rojhellatî nawerrastda heye?
- ewe raste ke wîlayete yekgrtuwekanî emirîka twaniyuyetî be girtineberî rêgayi nwê newt berhem bihênêt û, le heman katda pşit be wzeyi etomî bibestêt. herçonêk bêt, eweyi lem ruwewe detwanîn bîllêyin eweye ke be şêweyekî gşitî û le ḧîsabatî emirîkada giringî û bayexî nawçeyi rojhellatî nawerrast berew kallbûnewe û kembûnewe deçêt, ke merc nîye emeş bo rojhellatî nawerrast pêşhat û peresendinêkî xirap bêt. pasawî pêşitirî bûnî emirîka lem nawçeyeda bûnî newt bû, êstaş ke ew hokare giringîyi pêşwî nemabêt, prsiyare lojîkîyeke eweye boçî wîlayete yekgrtuwekanî emirîka bûn û amadeyî hebêt lem nawçeyeda. eweyi le êstaşda bedî dekeyin, eweye ke îdareyi serok donalld tiremp bas çalakkrdinî rollî emirîka nakat lem nawçeyeda û be heman şêwe hellwêstêkî lem çeşne le kandîdî dîmukratekanîş bedî nakrêt, leber eweyi eweyi wîlayete yekgrtuwekanî emirîka bacî helle bêmanakanî dawe, ke lem nawçeyeda encamî dawn. lem rwangeyeşewe ew boçûne hatotearawe ke kat û satî ewe hatuwe emirîka lem nawçeye bikşêtewe û bayex be prs û kêşekanî dîke bidat, leber eweyi helle û têweglanekanî emirîka lem nawçeyeda derhawîşite û lêkewteyi qursî hebuwe û be setan hezar xellkî em nawçeye hawşanî deyan hezar emerîkî lenaw çûn û bûnete qurbanî, herweha têçûn û bace abûrîyekeş zor qurs buwe û be çendîn miliyar dolar buwe. hemû emane bûnete hoyi eweyi le nêw wîlayete yekgrtuwekanî emirîkada hest be şeketibûn bikrêt le ast em şerraneda, herweha yekêkî dîkeş le derencamekan kembûneweyi bayexdanî emirîkaye be nawçeyi rojhellatî nawerrast.
* bellam bas lewe dekrêt ke eger wîlayete yekgrtuwekanî emirîka kemtir bayex bem nawçeye bidat, ewa derfet û bwar bo hêze cîhanî û îqlîmîyekan drust debêt, bo eweyi brew be destirroyşituwîyi xoyan biden û cêpê xoyan qaym biken, têrrwanînî êwe lem bareyewe çîye?
- bellê, eme waye, bellam xo eger bêtu rûsiya berprsiyarêtîyi prsî efẍanistan bigirêtedest, ewa eme peresendinêkî başe, dwatir eweyi belayi minewe rûn nîye destewajeyi destirroyşituwîye, ke pêm waye be çeşnî destewajekanî dîkeyi bwarî peywendîye nêwdewlletîyekan kesanêk hen bekarî dehênin, be bê eweyi têman bigeyenin ke be rastî eme manayi çîye û pênasekeyi çîye, eger ledestdanî destirroyşituwîyi brîtî bêt le kotayîhênan be qurbanîkrdinî hezaran kes û gldaneweyi miliyonan dolar, ewa nakrêt eme be ledestdan û dorran lêk bidrêtewe. be şêweyekî gşitî ew têrrwanîneyi le emirîka zalle, eweye ke çîtir em wllate şerrî nawêt û xwaziyarî ewe nîye le çendîn kêşewe têwebiglêt, ke lêyan tênagat û, nakrêt emirîka hêz û abûrî û jiyanî serbazekanî bo xoserqallkrdin be kêşekanewe terxan bikat, katî ewe hatuwe ke emirîka xoyi bo çareserkrdinî kêşe nawxoyiyekanî terxan bikat.
* be şêweyekî gşitî pêşbînîyekant bo ayindeyi em nawçeye çîn?
- be şêweyekî gşitî emirîka giringîdanekanî bem nawçeye (cge le îsirayl) kem dekatewe, emeş be manayi ewe dêt ke pêkhatekanî em nawçeye îdî kurd bin, yan şî'e û sunine, yan wllatanî kendaw, debêt xoyan rêgaçareyek bidoznewe bo çareserkrdinî kêşekaniyanî nêwaniyan û emeş pêşhatêkî başe, herçende hîç zemanetêk nîye ke bitwanin lem ruwewe serkewtû bin, bellam herçonêk bêt eme derfetêke ke bo ewan drust buwe.