• Saturday, 18 May 2024
logo

dktore çîmen akreyî berrêweberî parastinî tendrust û sellametî xorak le wezaretî tendrustî û endamî lîjneyi ballayi berîngarbûneweyi vayrosî korrona le ھerêmî kurdistan bo gullan: bo berînga

 dktore çîmen akreyî berrêweberî parastinî tendrust û sellametî xorak le wezaretî tendrustî û endamî lîjneyi ballayi berîngarbûneweyi vayrosî korrona le ھerêmî kurdistan bo gullan: bo berînga
ew vayrose ciyawazî le nêwan temenekanî mirov nakat, bellam ta êsta mindallan kemtir tûşbûne bo ziyatir parêzgarî le besallaçwan û nexoşe drêjxayenekan lem vayrose pêwîste le qereballẍî bedûriyan bigirên û xşiteyi xwardinî baş û rêkupêkiyan bo amade bikrêt


• êwe endamî berengarbûneweyi vaêrosî korunan le naw wezaretî tendrustî, demanewêt berêztan basî ھengawekanî rûberûbûneweyi em vayroseman bo bikeyt, bemanayekî dîke aya pêwîste ھawllatiyan çon xoyan lem vayrose bparêzn wtûşiyan nebêt?
- ھer leyekem rojî ke dengoyi ewe ھebû le şarî oھanî çîn vayrosî korrona billawbotewe beyaninaneyekman billawkrdewe ke ھawllatiyanî ھerêmî kurdistanman agadarkrdewe ke petayekî vayrosî benawî korrona le şarî wھanî çîn billawbotewe û ême wek wezaretî tendrustî ھerêmî kurdistan beھemaھengî legell rêkxirawî tendrustî cîھanî û ezaretî tendrustî 'îraq bepêyi rênmayekan kardekeyin leser xoparêzî û berîngarbûneweyi ew peta cîھanîye û lesertada dawaman le ھawllatiyan krd wek enflrinzayi xoyan lew vayrose bparêzn û şitî ziyatirî nedewîst, bellam lepaşan ke ew vayrose wek petayi cîھanî nasira le qonaẍî yekem destman be xoparêzî krd û lepaşan ھengawî kontirolkrdin û berîngarbuneweman bo vayrosî korrona dest pêkrd û rênmayekanman bo ھawllatiyan eweye, yekem: pêwîste xellk xoyi le qereballẍî bedûr bigirêt û lemallewe bmênewew neçête derewe. duwem: rojane çendîncar destî bo maweyi ziyatir le ٢٠ xullek be aw û sabun bşwat. sêyem: nabêt dest le demuçaw û lutt bideyt, çunike vayroseke bem şwênanewe deçête naw borrî ھenasew siyekanî mirov. çwarem: pêwîste ھawllatiyan xoyan bparêzn û dur bikewnewe le maç û muç û doqe. pêncem: leھer çûne dereweyek ke degerrîtewe mall pêwîste demudest destekant be aw û sabun bşoyt û detwanît lepaşan destekant be pakkerewekan pak bikeytewe,. çunike boyi ھeye bew çûne dereweye berkewteyi şitêk yan kesêk bît ھellgrî ew vayrosebêt. şeşem: lekatî kokew pjmîn klîniks bekaribêne eegr klînikst lelanebû bask û ھenîşkekant bixereber dem û lutt taweku ew kokew pjmînane bo ser ھîç şitêk û kesêk nerrwat, çunike be ھoyi ew kokew pjmînane eger ھokarekeyi vayrosî korrona bêt debête ھoyi tûşbûnî xellkî dîke betaybetî ewaneyi le nzîktin. ھerweھa ême berdewam û rojane lewezaretî tendrustî ھerêmî kurdistan rênmayî û rêgakanî xoparêzî billawdekeyinewe beھoyi beyaninamew kenalekanî rageyandin taweku ھawllatiyanî ھerêmî kurdistan ziyatir agadaru şarezayan leser ew vayrosew xoparêzî ھebêt. ھerweھa nîşanekanî ew vayrose brîtiye leberizbûneweyi pleyi germî û kokeyi wşk û ھellamet û ھenase tengî û êşanî masullkew cumgekant, boye le ھer katêk ھestt be berizbûneweyi pleyi gemî leşit krd be pleyi yekem yan kokew pjmîn ewe lemall bmênewew dermeçû lekatêkda nîşanekant ziyatir û be azarbû ھewllde xot bigeyiniye nexoşxanew layi pzîşk bo pşkinîn û têstkrdin yaxud peywendî be ھêlî germî ١٢٢ bike û ḧaletekeyan bo bas bike taweku rênmayî berîngarbûnewet pêbiden.
• bo rûberûbuneweyi vayrosî krona, êsta ھemaھengî û ھawkariyekî baş le nêwan wezaretî tendrustî kurdistan û wezartî tendrustî ḧkumetî fîdralî ھeye, diyare emeş diyardeyekî başe leber eweyi ew budceyeyi bo rûberûbûneweyi em vayrose bo 'êraq terxan dekrêt, beşî ھerêmî kurdistanîşî lêdedrêt, ھerweھa ew yarmetîye nêwdewlletiyaneşî be 'êraq dedrên le rêgeyi beẍda pşkî ھerêmî lê ciyadekrêtewe, xoşitan dezanin wezîrî tendrustî ھer bo em mebeste serdanî beẍdayi krdû legell wezîrî tendrustî 'êraq koboewe, aya taçend ew serdaneyi wezîr giring bû bo ھellmetî dije korona? aya ta çend geşbînîn beweyi le rêgeyi beẍdawe yarmetiyekan lekatî xoyi degene ھerêmî kurdistan?
- ew serdaneyi wezîrî tendrustî ھerêmî kurdistan bo beẍdayi krdî zor giringbû û pêş serdanekeşî leplanîda ھebû ke serdanî wezaretî tendrustî ḧkumetî 'îraqî fîdral bikat bo eweyi bitwanrêt ھemangî û ھawkarî nêwanman başitiru beھêztir bêt û lew serdaneda cenabî dktor saman berizncî wezîrî tendrustî kurdistan rêkaru çoniyetî berîngarbûneweyi vayrosî korronayi xisterrû û le prês konfranisêk le beẍda ھemû karu çallakiyekanî wezaretî xisteberdîd û gftugo eweyi lew serdaneda leھemuwî giringtirbû ewe birriyaru msogerkrdinî ew pêdawîstî û beşe budceyebû bo wezaretî tendrustî ھerêmî kurdistan leھer pêdawîstiyekî tendrustî û budcew pareyek ke bo wezaretî tendrustî 'îraqî fîdral terxan dekrêt betaybetî ew yarmetî û ھawkariyaneyi wllatan û xallî duwemî ew serdane ewebû çon frokexaneyi beẍda kraweye awaş frokexaneyi ھewlêru slêmanî beruwî geşitiyaran bekraweyi bmênêtewe û geyşitine çendîn birriyarî dîkeyi giring, bêguman geşbînîn leser eweyi ew beşe pêdawîstî tendrustî û parew budceyeyi bo kurdistane le layen wezaretî tendrustî beẍda degate destman.
• legell eweyi ھêşita vaksînî korona nedozirawetewe û berھem neھatuwe, bellam bas lewe dekrêt rêjeyi çakbûneweyi tuşbwanî korona le rîjeyi mirdin zor ziyatire, ھerweھa le ھerêmî kurdistanîş berebere tûşbuwekan çak bunetewe, sebaret beme ḧezdekeyin be tefsîl basî şêwazî mamelle û çareserî dezgakanî tendrustîman bo bikeyt legell tûşbwanî korona?
- leyekemîn rojî billawbûneweyi ew vayrosewe rêkaru rênmaye tendrustiyekan dedeyine ھemû damezirawe tendrustîyekan û ھawllatiyan û frokexanekan û xale sinûriyeakin û layene peywendarekanî ھerêmî kurdistan û leھer gorranikarîyek û destkewtinî rênmayî tazew ziyatir bo berînagerbûnewew xoparêzî berdewam rênmayekan be ھemû şwênekanî amajeman pêda degeyinîn û roj ھeye çendcarêk rênmayekan boyan rewane dekeyin, çunike vayrosî kovîd١٩ vayrosêkî nwêye û xoyi degorrêt boye pêwîst be rênmayî tendrustî tazew zanistî tewaw dekat û êsta ême pênaseyi pêwerî petakeman ھeye bepêyi ew pênaseye ھer tûşbuwêk yan gumanawyek ھebêt pşkinînî bo dekrêt û merc nîye ھer tawu kokew pjmînêk leyekê ھebêt ewe nîşaneyi ew vayrosebêt û dwa pênaseyi lem qunaẍeda eweye ke tengenefes debêt û bo karmendanî tendrustî û pzîşkan xistumaneterrû ke debêt bepêyi ew pênasanewe pşkinîn û destinîşanî tûşbuwanî korrona diyarî biken, lelayekî dîkewe wezaretî nawxoyi ھerêmî kurdistan zor ھawkaru ھemaھeng bû bo pallpşitî û dananî rênmayî betaybetî le ھatinî geşitiyaran çi le xale sinûrîyekan çi le frokexanekanî ھerêmî kurdistan ke bem ھemaھengî û ھawkarîyeyi nêwanman twanîman kontirolî barudoxeke bebaşî bikeyin û neھêlîn wek wllatan ew vayrose billawbibêtewe û karîgerî zor xirap leser rewşî tendrustî kurdistan drust bikat û lew karaneyi ke zor giringbû wezaretî nawxo encamîda le xalle sinûrî û frokexaneyi ھewlêru slêmanî ھer geşitiyaru ھawtiyek nawxoyi û biyanî deھatine kurdistan cge leweyi pkinîniyan lelayen tîmekanî tedrustî bo encam dedra ھawkat ew kesane leşwênî taybet û terxanikraw ھer wek mallî xoyan têda kerentîn dekran bo maweyi ١٤roj û lem maweyeş berdewam pşkinînî vayrosekeyan bo encam dedrêt ledwayi ١٤rojeke ھer kesêk pşkinînî nêgetîv derdeçêt ewe rewaneyi mallewe dekrêt, bellam nawnîşan û ھokarî peywendiyan lêwerdegîrêt bo eweyi paş eweyi deçnewe mallekanîşiyan bedwadaçûn bo barudox û rewşî tendrustiyan bikrêt û ھer kesêk le kerentîn nîşaneyi vayrosekeyi ھebêt û le pşkinînda pozetîv derçêt ewe rewaneyi yekeyi ciyakrdinewe û nexoşxane dekrêt ھer yekeyi bepêyi şarekanî xoyan lenexoşxanekanî ke taybet krawn be tûşbuwanî vayrosî korrona dest be çareserkrdinyan dekrêt, ھawkat ھer tûşbuwêk paş eweyi derkewt be teikîd tûşî vayrosî korronabuwe ewe bedwadaçûn û pşkinîn bo berkewtekanî encam dedrêt, bêguman karmendanî tendrustî pzîşkan şewuroj lekarkrdindan bo berîngarbûnew çareserî tûşbuwanî ew vayrose ھer boye ta êsta rewşeke be başî berêwedeçêt û ھer dawdwerman û pêdawîstiyekî tendrustî pêwîst ھebêt dabeşî ser nexoşxanew binikekanî çareserî vayrosî korrona dekeyin ke bepêyi rênmayekan lejêr serperşitî pzîşkanî psporr bekardeھênrêt û dermanekanî mellariyaw aydz û jendîn corî dîke ke le wllatan sûdî lêwergîrawe ewe lelayi êmeş lem qonaẍeda ھeye be ھewlluھîmetî pzîşkan û karmendanî tendrustî ḧaletî çareserkrawman ھeye û rewaneyi mallewe krawn.
• aya çon mamelle legell mindallanî tûşbuwî xwar pênc sall be vayrosî korrona dekrêt, lemeşda mebestman eweye mindall be teniya kerentîne nakrêt û pêwîstî bewe daykî le gellîda bêt?
- bêguman mindallanîş tûşî ew vayrose debin bellam rêjekeyan zor keme, çunike ew mindallane betaybetî ta temenî ١٠ sallî bergrî leşiyan beھêzew siyekaniyan başn betaybetî beھoyi eweyi cger nakêşn û nexoşî drêjxayeniyan nîye û ta êsta bepêyi twêjîneweêkan mindallan le gewran ke temeniyan leseruwî ٦٠ salle kemtire û kerentîneyi mindallanîş pêwîste be ciyabêt, bellam eger legell xêzanekaniyan ledereweyi wllat ھatunetewe ewe zor asayiye dekrêt legell dayku bawk û xêzanekaniyan beyekewe kerentîn bikrên û lekatêkda eger mindall û daykêk kerentîn bikrêt ewe dekrêt beyekewe bin, çunike berdewam ew mindalle ھer legell daykî buwe.
eweyi ھeta êsta gwêman lê buwe , ھemû layek bas le xoparastin û beھêzkrdinî amêrî bergrî cesteyi mirov deken, diyare layenî xoparastin wek le rênmayekan amajeyi pêkrawe be pleyi yekem pak û xawênî û xoparastine le qerebalẍî, aya sebaret be beھêzkrdinî amêrî bergrî cesteyi mirov rênmaytan çiye? mebestman eweye aya leçwarçêweyi ھellmetî rûberûbûneweyi em vayrose, xşiteyektan bo xorakêkî tendrust amadekrduwe bo eweyi ھawllatiyan pêrewî biken û amêrî bergriyan beھêztir bêt?
- giringtirîn rêkaru şit bo dûrbûn lem vayrose xoparêziye ewîş becêbecêkrdinî rênmayekan debêt ke amajeman pêdawe û ھer rênmayekî nwêş derçêt ême deygeyinîne ھawllatiyanman le rêgayi mîdiyakan û beyaninameyi wezaretî tendrustî ھerêmî kurdistanewe û bergrî leşîş yekêke lew şitaneyi ke ziyatir wa dekat mirov tûşî ew vayrose nebêt yaxud tûşîşî bêt kemtir karîgerî leser deakt û zûtir çak debêtewe û bo berizbûneweyi bergrî leş pêwîste ھemû kesêk mawew xewêkî tendrustî ھebêt û xorakî tendrust û prr le vîtamîn û protîn le jemekanî bixwat û ew rênmayane bo bergriyekî başî leş ھîç katêk ciya nîye, bellku ھemû kate û jemekanî mirov pêwîste û ھîç xşiteyekî ciya nîye û debêt ھemû kesêk rojane bo başitirbûnî bergrî leşî birrêkî baş aw bixwatewe û ھemû katêk pêwîste mirov ھemû core miywew vîtamênêk bixwat nek teniya bo berîngarbûneweyi ew vayrose
• metirsî serekî em vayrose bo xellkanî besallaçuwe, wate ٦٠ beserewe û, ھerweھa ewaneyi nexoşî drîjxayeniyan ھeye, aya ھîç riyowşwênêkî taybet be parastinî besallaçuwan ھeye, mebestm eweye ھewllêk ھebêt bo eweyi besallaçuwan têkellawî qerebalẍî nebin? yan ziyatir ھellmetêkî ھoşiyarî bo besallaçuwan piyadebikrêt?
- rênmayekanî xo parêzî bo ھemû takekanî mirovayetî ھeman rênmaye ھîç ciyawaziyek le nêwan temenekan nîye, bellam besallaçuwan û ewaneyi nexoşî drêjxayeniyan ھeye lelayen xêzan û kesukariyan ziyatir agadariyan bin û lew şwêneyi besallaçuwan ھebêt nabêt qereballẍî drust bikrêt û dûr bikewnewe le maç û muç û bo ewaneyi nexoşî drêjxayenin pêwîste xşiteyi dawderman û serdanî pzîşk û pşkinînekaniyan berdewam reçaw bikrêt, ھawkat pêwîste besallaçuwan û nexoşe drêjxayenekan zor agadarî xwardin û xwardinewekaniyan bîn ke jemî tendrust û pr vîtamîn bin û beşêweyekî gşitî debêt agadarî ew kesanebîn ke temeniyan leseruwî ٦٠ salliye û betengiyanewe biçîn betaybetî le naw xêzanekaniyan .
• lêjneyi ballayi berîngarbûneweyi vayrosî korrona mawe mawe kobûneweyi xoyi encam dedat mebest le kobûnewekan çîye û ew birriyaru raspardaneyi dedrêt ta çend le berjewendî xoparastinî ھawllatiyan daye?
- ême rojane le kobûnewedayin legell rêkxirawî tendrustî cîھanî û le maweyi rabrdû le destpêkî billawbûneweyi ew vayrose ta êsta lêjneyi berîngarbûneweyi vayrosî korrona çendîn kobûneweyi giringî encamdawe ke nwênerî zorbeyi wezarete peywendarekan têda amade debin, leyekem kobuneweda bo ewebû ke çî bikrêt bo xoparêzî û çoniyetî berîngarbûneweyi vayroseke le ھerêmî kurdistan lewane daxistinî qutabixanew kolêju peymangakan û drust nebûnî qereballẍî û klînikî pzîşkan çon kar biken û çi mîkanzimêk bo nexoşxanew ھatuço encam bidrêt û . . . tad.eweyi şayanî base û cêgayi destxoşiye ḧkumetî ھerêm ھer legell dengoyi ew vayrose budceyekî başî bo wezaretî tendrustî û berîngabûneweyi terxanikrd ke em budce buwe ھokarêkî zor baş û karîgerî rastewxoyi bo xoparêzî û berîngarbûneweyi vayrosî korrona le ھerêmî kurdistan ھebû ھer ew budce û ھîmetî karmendanî tendrustî û pzîşkan û layene peywendarekanî dîkebû waykrd ke kurdistan zallbêt beser ew petaye û le kotayda dawakarîn ke ھawllatiyanî kurdistan xoyan le qereballẍî bparêzn û rênmayekanî tendrustî û wezaretî nawxo betaybetî qedeẍeyi ھatuço cêbecê biken bo eweyi betewawî bitwanîn beser ew petaye serkewîn.
Top