هەر لە سەرەتای پێكهێنانی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستانەوە، ڕێزدار سەرۆكی حكومەت لە كارنامەكەیدا بەم وتە گرنگە ئاماژەی بۆ پێگەی ژینگە كرد: «ژینگەی كوردستان گەورەترین سەرمایەی هەرێمە»، بەم وتەیەش هەموومانی پابەند كرد بۆ برەودان بە ژینگە ڕۆشنبیری و كەمكردنەوەی مەترسییە ژینگەییەكان. دەستەی ژینگەی هەرێمی كوردستانیش وێڕای دەرهاویشتەكانی دوای كۆڕۆنا و قەیرانی دارایی و هەندێك كەلێنی یاسایی و ڕۆتینی كارگێڕیی كە بوونە ئاستەنگی سەر ڕێگەی كارەكانی، توانیویەتی لە ماوەی ڕابردوودا لە پاڵ ئەركە چاودێرییەكەی و ڕێگرتن لە زۆرێك لە پڕۆژە ناژینگەییەكان و ئەنجامدانی بەدواداچوون بۆ زۆرێك لە پڕۆژە ئەنجامدراوەكاندا، بە پێی توانا زۆر كاری دیكەی ئەنجام داوە لە بوارە جیاجیاكاندا وەك:

 

 یەكەم: لە بواری یاساییدا

1- پێداچوونەوە بە هەر دوو یاسای ژمارە (8) ساڵی (2008) و یاسای ژمارە (3)ی ساڵی (2010) بە مەبەستی هەمواركردنەوەیان لە بەرژەوەندیی ژینگەی كوردستاندا.

2- دەرچوواندنی ڕێنمایی تایبەت بە ڕاوكردن.

3- دەرچوواندنی ڕێنمایی تایبەت بە بەخێوكردنی گیانلەبەری كێوی.

4- دەرچوواندنی ڕێنمایی تایبەت بە قەرەبووكردنەوەی زیانە ژینگەییەكان.

5- ڕێنمایی تایبەت بە پاراستنی كواڵێتیی هەوا.

6- ڕێنمایی تایبەت بە مەرجە ژینگەییەكانی سەربڕخانەكان.

7- دەرچوواندنی ڕێنمایی تایبەت بە پۆڵێنكردن و مەرجە ژینگەییەكانی پڕۆژەكان.

8- بەداواداچوون بۆ كەیسە ژینگەییەكان لەدادگاكان لە جۆری سكاڵا، سزا، پێ بژاردن، بەڵێننامە.

 

 دووەم: لە بواری كارگێڕیدا:

1- ئەنجامدانی پڕۆسەی چاكسازیی ئیداری و نەهێشتنی زۆر بواری زیادەڕۆیی لە خەرجییەكان.

2- ئەنجامدانی زۆر ڕێكاری یاسایی بۆ زیادكردنی داهات بۆ حكومەت.

3- كردنەوەی فەرمانگەی ژینگە لە پارێزگای هەڵەبجە.

4- وەرگرتنی ڕەزامەندیی ئەنجومەنی وەزیران بۆ كردنەوەی فەرمانگەی ژینگە لە زاخۆ.

5- وەرگرتنی ڕەزامەندیی ئەنجومەنی وەزیران بۆ كردنەوەی فەرمانگەی ژینگە لە سۆران.

6- دابەزاندنی دەسەڵات بۆ فەرمانگەكانی ژینگە بە مەبەستی كەمكردنەوەی ڕۆتین.

7- كردنەوەی (یەكەی یەكسانی جۆری كۆمەڵایەتی) لە دەستەی ژینگە.

8- وەرگرتنی ڕەزامەندیی وەزارەتی دارایی بۆ پەسەندكردنی پەیكەری نوێی دەستەی ژینگە.

 

 سێیەم: لە بواری هونەری و تەكنیكیدا

1- ئەنجامدانی هەڵسەنگاندنی كاریگەریی ژینگەیی بۆ گشت پڕۆژەكان .

2- بەدواداچوون و پشكنین بۆ پڕۆژەكان بە مەبەستی دڵنیابوون لە جێبەجێكردنی مەرجە ژینگەییەكان.

3- پشكنینی تاقیگەیی وەك: پشكنینی كیمیاویی خاك و ئاو، پشكنینی بەكتریۆلۆجیی ئاو، پشكنینی دیكەی پێویست بەپێی جۆری پڕۆژەكان.

4- سەپاندنی ڕووبەری سەوزایی بۆ پڕۆژەكان، هەروەها سەپاندنی ڕووبەری لە بری سەوزكردن بۆ ئەو پڕۆژانەی كە ڕووبەری سەوزایی تەواویان دابین نەكردووە.

5- قەدەغەكردنی بەكارهێنانی دەبەی پلاستیكیی ئاو و دیاردەی جگەرەكێشان لە نێو بینای دەستە و فەرمانگەكانی ژینگەدا.

6- داواكردن لە ئەنجومەنی وەزیران بۆ گشتاندنی قەدەغەكردنی دەبەی ئاوی پلاستیك لە گشت دامودەزگاكانی حكومەتی هەرێمدا.

7- ئامادەكردنی ڕێبەری ڕێنمایی ژینگەیی بۆ ئامادەكردنی هەڵسەنگاندنی كاریگەریی ژینگەیی.

8- كۆتاییهێنان بە كاری نووسینگە ئەهلییەكانی (ئی ئای ئەی) و گێڕانەوەی ئامادەكردنی ڕاپۆرتی هەڵسەنگاندنی كاریگەریی ژینگەیی بۆ دەستە و فەرمانگەكانی.

9- كاراكردنی پەیڕەوی تایبەت بە پێكهێنانی لێژنەی باڵای پاراستەی سرووشتی لە هەرێمی كوردستان

 

 چوارەم: لە بواری پەیوەندیی لەگەڵ وەزارەتەكانی حكومەتی هەرێمدا

1- كاراكردنی پەیوەندیی ڕۆژانە بە وەزارەت و دەستە جێبەجێكارەكانەوە بۆ دیاركردن و گەیاندنی ڕاسپاردە و پێشنیازە ژینگەییەكان.

2- بەگەڕخستنەوەی ئەنجومەنی پاراستن و چاككردنی ژینگە و نوێكردنەوەی پەیڕەوی كاركردنی ئەنجومەن و ڕێكخستنەوەی كۆبوونەوەكانی و تەوەری باسەكانی.

3- داواكردن لە وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی بۆ ناردنەوەی مەواد و خۆراكی ماوەبەسەرچوو بۆ وڵاتی لێوەهاتوو، بۆ ئەوەی لەسەر زەوی خۆمان نەسووتێنرێت و نەشخرێتە ژێر خاكی خۆمان.

4- داواكردن لە وەزارەتی سامانە سرووشتییەكان بۆ باشتركردنی كواڵێتیی بەنزین و گاز.

5- داواكردن لە وەزارەتی داد بۆ پیكهێنانی دادگای ژینگەیی و دانانی دادوەری ژینگەیی لە دادگاكاندا.

6- داواكردن لە وەزارەتی كارەبا بۆ سوودوەرگرتن لە سەرچاوەی وزە نوێبووەوەكان بۆ بەرهەمهێنانی كارەبا.

7- داواكردن لە وەزارەتی خوێندنی باڵا بۆ كردنەوەی بەشی ژینگە لە زانكۆكان.

8- هاوكاریكردن لەگەڵ وەزارەتی پلاندانان بۆ دانانی پرسی ژینگە لە دیدگای 2030 دا.

9- هاوكاریكردن لەگەڵ وەزارەتی كشتوكاڵ بۆ یەكخستنی زۆرێك لە ڕێنماییەكانمان.

10- هەماهەنگیی لەگەڵ دەستەی وەبەرهێنان بۆ ڕێبەری وەبەرهێنانی سەوز بە سێ زمان.

 

 پێنجەم: لە بواری پەیوەندی لەگەڵ وەزارەتی ژینگەی عێراقدا

1- كاراكرنی پەیوەندیی لەگەڵ وەزارەتی تەندروستی و ژینگەی عێراق بۆ كاركردنی پێكەوەیی لە چوارچێوەی ماددەی (114)ی دەستووری عێراقدا سەبارەت بە دەسەڵاتە هاوبەشەكانی نێوان حكومەتی ئیتیحادی و هەرێمی كوردستان، بۆ هەماهەنگیی لەگەڵ ڕێكخراوەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان و سوودوەرگرتن لەو مافانەی كە دەدرێنە تەواوی عێراق لە پای پابەندبوونی بە ڕێككەوتننامە نێوەدەوڵەتییەكانی تایبەت بە ژینگەوە.

2- بوون بە ئەندام لە گشت ئەو ڕێككەوتننامە نێودەوڵەتییانەی تایبەت بە بوارەكانی ژینگە كە عێراق واژۆی لە سەریان كردووە.

3- ئەنجامدانی وۆڕكشۆپی هاوبەش لە بوارەكانی ژینگە لە بەغداد و هەولێر.

4- پێكەوە ئامادەكردنی ستراتیژیەتی درێژخایەن بۆ ژینگە.

5- هەماهەنگیی لە داڕشتنی سیاسەتی ژینگەیی بەپێی دەستوور.

 

 شەشەم: لە بواری پەیوەندی لەگەڵ كونسوڵخانەی وڵاتاندا

1- داواكردن لە كونسوڵخانەی ژاپۆن بۆ دامەزراندنی پڕۆژەی ڕیسایكلینی ئامێرە ئەلكترۆنییەكان.

2- داواكردن لە كونسوڵخانەی وڵاتی چین بۆ دروستكردنی پاركێكی ژینگەیی.

3- داواكردن لە كونسوڵخانەی ئەمریكا بۆ وەبەرهێنانی ژینگەیی لە هەرێمی كوردستان.

4- ئەنجامدانی پڕۆژەی پێوانەكردنی كوالێتیی هەوا لەلایەن ڕێكخراوی «جی ئای زێد» بە هاوكاریی كونسوڵخانەی ئەڵمانیا.

5- پێداچوونەوە بە یاسا و ڕێنماییە ژینگەییەكاندا لەلایەن ڕێكخراوی «جی ئای زێد» بە هاوكاریی كونسوڵخانەی ئەڵمانیا.

6- هەوڵدان بۆ دابینكردنی پێداویستیی تاقیگەی ژینگەیی لەلایەن كونسوڵخانەی بەریتانیاوە.

7- هەوڵدان بۆ دامەزراندنی پارێزراوی سرووشتی لەلایەن كونسوڵخانەی وڵاتی ئیماراتەوە.

 

 حەوتەم: لە بواری دۆزینەوەی هەلی كار

1- وەرگرتنی ڕەزامەندیی ئەنجومەنی وەزیران بۆ دامەزراندنی دەرچووانی بەشی زانستەكانی ژینگە لەسەر پڕۆژەكانی كەرتی تایبەت، كە ئێستاش ڕۆژانە دامەزراندیان بەردەوامیی هەیە.

2- هەمواركردنی ڕێنماییەكان بە ئاراستەی دابینكردنی هەلی كار و دۆزینەوەی پیشە سەوزەكان.

 

 هەشتەم: پەیوەندیی زانستی لەگەڵ زانكۆكانی هەرێم

1- واژۆكردنی یاداشتنامەی لێكگەیشتن لەگەڵ بەشی زانستەكانی ژینگەی كۆلێژی زانستی زانكۆی سەڵاحەددین.

2- واژۆكردنی یاداشتنامەی لێكگەیشتن لەگەڵ سەنتەری توێژنەوەی ژینگەیی زانكۆی كوردستان.

3- ئەنجامدانی سیمیناری ژینگەیی لە زانكۆ و پەیمانگاكانی هەرێمی كوردستان.

 

 نۆیەم: لە بواری هۆشیاریی ژینگەیی و ڕاگەیاندن

1- هۆشیاركردنەوە و هاندانی هاووڵاتیان بۆ بەشداربوون لە هەڵمەتەكانی پاككردنەوە و نەمان چاندن.

2- بەستنی كۆڕ و سیمینار و وۆڕكشۆپ و بەرنامە و دیداری میدیایی لە تەلەقزیۆن، ڕادیۆ، ڕۆژنامە و گۆڤار و تۆڕە كۆمەڵایەتییەكاندا.

3- پێشوازیكردن لە خاوەن دەستپێشخەرییە ژینگەییەكان، كۆمپانیاكان، كەسایەتییەكان و زانكۆكان.

4- نووسین و دابەشكردنی 10 هەزار دانە لەك تێبی ڕێبەری ژینگەیی بۆ ناوەندەكانی خوێندن بە هاوكاریی دەزگای ڕوانگە.

5- بەشداربوونی ڕۆژانە لە كەناڵەكانی میدیا و ڕاگەیاندن بۆ پێدانی زانیاری و هۆشیاریی ژینگەیی.

6- كاراكردنی پەیجی دەستەی ژینگە و گەیاندنی زانیاریی ژینگەیی بە زۆرترین كەس.

7- دیاركردنی ڕۆژی ژینگەی هەر پارێزگا و ئیدارەیەكی سەربەخۆ.

8- دیزاینكردنی لۆگۆیەكی نوێ بۆ دەستەی ژینگە كە بە شێوازێكی سادە گوزارشت لە ئاوی خاوێن، خاكی سەوز، ئاسمان و هەوای پاك دەكات.

 

 دەیەم: لە بواری بەرەنگاربوونەوەی گۆڕانی كەش و هەوا

1- بەشداریی شاندی دەستەی ژینگە لە كۆنفڕانسی گلاسكۆ لە بەریتانیا.

2- خۆئامادەكردن بۆ بەشداریكردنی شاندی دەستەی ژینگە لە كۆنفڕانسی (شرم الشیخ) لە وڵاتی میسر بۆ مانگی داهاتوو.

3- بوون بە ئەندام لە 15 لێژنەی نیشتمانیی تایبەت بە بوارەكانی ژینگە لەسەر ئاستی عێراق.

4- هاوكاری و هەماهەنگیی بەردەوام لەگەڵ بەرنامەی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ گەشەپێدان.

5- ئامادەكاری بۆ كۆنفرانسی وەبەرهێنانی ژینگەیی بۆ گونجاندنی پڕۆژەكان لەگەڵ بارودۆخی دوای گۆڕانكاریی ئاو و هەوای جیهان.

داتاو ئامارەكانی كارو چالاكییەكانی دەستەی ژینگە لە ماوەی سێ ساڵی ڕابوردوودا:

یەكەم: پێدانی ڕەزامەندیی ژینگەیی بە 5226 پڕۆژەی جۆراوجۆر.

دووەم: نەدانی ڕەزامەندیی ژینگەیی بە 71 پڕۆژە لە بەر نەبوونی مەرجی ژینگەیی.

سێیەم: ژمارەی بەدواداچوون و پشكنین بۆ پڕۆژەكان: 9863

چوارەم: پشكنینی تاقیگەیی بۆ نموونە وەرگیراوەكان: 10166 نموونە

پێنجەم: ژمارەی پشكنینە تاقیگەییەكان: 72041 پشكنین.

شەشەم: ژمارەی هەڵمەت و چالاكیی هۆشیاریی ژینگەیی: 4624

حەوتەم: ڕووبەری سەوزكراو بە خاوەن پڕۆژەی پابەند نەبوو: 260 دۆنم.